Diskdagi axborotni tiklash. Ishlash jarayonida o‘chib ketgan katalog va fayllarni qayta tiklash uchun quyidagi dasturlar ishlatiladi: MS-DOS tarkibida kiruvchi Undelete dasturi.
NORTON Utilites servis dasturi majmuasiga kiruvchi UnERASE dasturi PCTOOLS dasturi o‘chib ketgan axborotni tiklashni muvaffakiyatli amalga oshirish uchun diskka hech qanday axborot yozilmagan bo‘lishi kerak.
UnEruSE dasturi va uning ishlash tamoyili. Fayl yoki katalog o‘chirilganda, uni MS-DOS butunlay o‘chirmaydi, balki uning nomidagi birinchi simvolini ASCII jadvalidagi 229 kodli simvol bilan almashtiradi. Keyingi o‘qishlarda bu fayl joylashgan joy bo‘sh joy sifatida qabul qilinadi.
Uchib ketgan faylni tiklash uchun bu dastur dastlab kursatilgan katalogda bu fayl borligini aniklaydi. Keyingi kilinadigan xarakatlar faylning ulchami va joylashuvi bilan boglik.
Agar fayl bir nechta ketma-ket keluvchi klasterlarni egallaydigan bo‘lsa, bularning xammasini tiklanayotgan faylga beradi.
Agar fayl bir nechta tarkok keluvchi klasterlarda joylashgan bo‘lsa, dastur bulardan bir-biriga yakin keluvchi bush klasterlarni fayl uchun birlashtiradi. Bunday holda kerakli klasterlarni qo‘lda ajratish kerak.
Uchirilgan fayllarni muvaffakiyatli tiklashning asosiy shartilariga quyidagilar kiradi:
S -fayl klasterlarining uzluksiz joylashuvi;
S -faylga tegishli klasterlarning yangi yozilgan fayllar tomonidan egallanib qolmasligi.
Dasturni ishga tushirish uchun UnEraSe yozib, Enter bosiladi. Ekranda uchgan kataloglar va fayllarning ro‘yxati paydo buladi. Bu ro‘yxat birinchi jadvalda kursatilgan kurinishda buladi. Name ustunidagi nomlar turli xil kurinishda chiqarilgan bo‘lishi mumkin. Quyidagi hollar uchrashi mumkin:
nom to‘liq chiqarilgan - bu fayl SmartCan utiliti yordamida saqlab qo‘yilgan va 100% tiklash ehtimoli bor;
"?" simvoli bilan boshlanadi. Bu fayl uchirilgan bulib 1-simvoli kursatilgandan keyin tiklashga beriladi;
nom bosh xarflar bilan berilgan bulsa bu katalog bulib, unga Enter knopkasi bosilsa, undagi fayllar ruyxati ekranga chikadi.
□ katalog nomi "?" bilan boshlanasa, bu uchirilgan katalog buladi. Bashorat (prognoz)lar kuyidagicha bulishi mumkin .
Excellent - a‘lo. Good – yaxshi. Average - urtaPoor - yomon
SmartCan utiliti yordamida eslab kolingan fayllar excellent prognoziga ega bo‘lib, bu fayllarning nusxasi aloxida katalogda saklanadi. Bu utilit kachonki diskda joy ko‘p bo‘lganda, samara beradi.