Oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi namangan davlat universiteti kasb ta’limi fakulteti «Himoyaga ruxsat etildi»

Kesim va qirqimlar

 detal ichki shakli -  bo`shliq, teshik, o`yiq va boshqalami 

chizmada tushunishni yengillashtiradigan va chizmalarda qo`llaniladigan eng asosiy 

shartliklardan  biridir.  O`quvchilarning  kesimlar  va  qirqimlar  mavzusini 

o`zlashtirishlari  birmuncha  murakkabligini  hamda  uning  o`quvchilaming  grafik 

savodxonligida  muhim  ahamiyatga  egaligini  e`tiborga  olib,  o`qituvchi 

mashg`ulotlarda  ko`rgazmali  vositalardan  o`rinli  foydalanishga  alohida  ahamiyat 

berishi kerak. 

O`quvchilarga  shtrix  chiziqlami  ishlatilishi  oddiy  tuzilishidagi  detallarni 

tasvirlash  uchun  qo`llaniladigan  xususiy  hol  ekanligi  tushunarli  bo`lishi  kerak. 

Tuzilishi  murakkab  detallarda  shtrix  chiziqlar  chizmani  «berkitib»,  uni  o`qish  va 

aniq  tasavur  qilishni  qiyinlashtiradi.  Kesim  va  qirqimlami  qo`llanilishi  chizmani 

ko`rinmas  kontur  chiziqlaridan  holi  qilib  uning  yaqqolligini  oshirib,  sermazmun 

qiladi. 

Umumta`lim  maktablarida  asosan  oddiy  (gorizontal,  profil,  frontal  hamda 

mahalliy)  qirqimlar  o`rganiladi.  Qirqimda  yupqa  devor  va  kengaymali  tasvirlash 

 

---

 

 

 

maxsus  hollarga  tegishlidir.  Maktab  chizmachilik  kursida  chiqarilgan  va  ustiga 

chizilgan kesimlar haqida umumiy ma`lumotlar berib o`tish ko`zda tutilgan. 

Ushbu mavzuni o`rganishda ko`rgazmali qo`llanmalar -  yirik o`lchamli detallarning 

namoyish qilinadigan modellari va shuningdek, ekran vositalarining ahamiyati juda 

katta.  O`quv  vaqtining  yetishmasligini  hisobga  olib,  ekran  vositalaridan  kadr  va 

fragmentlarning eng zarurini sinfda namoyish qilish uchun tanlab olish kerak. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

---