Oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi mirzo Ulugʻbek nomidagi Oʻzbekiston milliy universiteti Geografiya va tabiiy resurslar fakulteti

3.
 Shvetsiyaning davlat tuzilishi va siyosiy tizimi 
Shvetsiya parlament boshqaruv shakliga ega konstitutsiyaviy monarxiyadir. 1975-
yil 1-yanvardan kuchga kirgan Konstitutsiya amal qiladi. Maʼmuriy boʻlinmasi – 
21 lan: Blekinge, Varmland, Västerbotten, Västernorrland, Västmanland, Västra 
Götaland, Gotland, Dalarna, Gävleborg, Jämtland, Kyonköping, Normarboten, , 
Södermanland, Skåne, Stokgolm, Uppsala, Halland, Örebro, Esterjetland. 
Eng yirik shaharlari (ming kishi): Stokgolm (shahar atrofi bilan 1700), Goteborg 
(800), Malmyo (500). Shvetsiya Konstitutsiyasi 4 ta alohida hujjatdan iborat: 
1974-yilda qabul qilingan boshqaruv shakli toʻgʻrisidagi qonun, 1810-yildan 
amalda boʻlgan taxt vorisligi toʻgʻrisidagi qonun, 1949-yildagi Matbuot erkinligi 
toʻgʻrisidagi qonun (1766-yildan boshlab) va erkinlik. Bundan tashqari, 1974 
yildagi Riksdag qonuni Asosiy qonun va oddiy qonunchilik o'rtasida oraliq 
pozitsiyani egallaydi. 
Qonun chiqaruvchi hokimiyatning oliy organi - Riksdag. 
Ijro etuvchi hokimiyatning oliy organi hukumatdir. 
Davlat rahbari - qirol Karl XVI Gustav (1973 yil 19 sentyabrdan) sof vakillik yoki 
tantanali funktsiyalarga ega bo'lib, Shvetsiya davlati va millatining ramzi 
hisoblanadi. 
1971 yildan boshlab Shvetsiyaning Riksdag bir palatali boʻlib, har 4 yilda bir 
marta umumiy, toʻgʻridan-toʻgʻri va yashirin ovoz berish yoʻli bilan saylanadigan 
349 deputatdan iborat. Mamlakat aholisi 18 yoshdan boshlab saylov huquqidan 
foydalanadilar. Riksdagdagi oʻrinlar proporsional asosda saylovda kamida 4% 
ovoz olgan partiyalarga taqsimlanadi. 1932 yildan boshlab Shvetsiyada sotsial-
demokratik mehnat partiyasi hokimiyat tepasida edi. Faqat 1976-82 va 1991-94 
yillarda mamlakatda burjua hukumatlari hukmronlik qildi. 2002-yil 15-sentabrda 
boʻlib oʻtgan oxirgi saylovlar natijalariga koʻra, Shvetsiya Sotsial-demokratik 

---

ishchilar partiyasi Riksdagda – 144 mandat, umumiy ovozlarning 39,8%; Mo''tadil 
koalitsiya partiyasi - mos ravishda 55% va 15,2%; Xalq partiyasi - liberallar - 48 
va 13,3%, xristian-demokratlar - 33 va 9,1%; Chap partiya - 30 va 8,3%; Markaz