Oliy va o’rta mahsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti

Ripple 
www.coindesk.com 
Bozoriy kapitalizatsiya bo’yicha to’rtinchi o’rinni 
Ripple
kriptovalyutasi 
egallaydi. Bu valyutaning protokoli tomonlar orasidagi pul o’tkazmalarini istalgan 
ko’rinishda va bevosita amalga oshiradi hamda buning uchun komissiya miqdori 
minimal miqdorda o’rnatilgan. 
Ripple
tizimi 2012 yilda ishga tushirilgan va tezda 
moliyaviy institutlar va banklarning diqqat-e’tiborini o’ziga tortgan. 2017 yilning 
aprel oyiga bo’lgan ma’lumotlarga ko’ra Ripple mijozlari ichida 75 ta bank bor 
ekan, shu jumladan, 
BBVA, StandardChartered va Bank of America
. Ripple 
ning xozirgi paytdagi kapitalizasiyasi 6,7 milliard dollarni tashkil qiladi.
 
 

---

100 
 
Litecoin 
www.coindesk.com 
Bozoriy kapitalizatsiya bo’yicha beshinchi o’rinda turadigan kriptovalyutaga 
Litecoin
kiradi. Bu raqamli valyuta turi 2011 yil oktyabr oyida bitkoinning bir turi 
(
forki
) sifatida dunyo yuzini ko’rdi. Uning asoschisi oldingi davrda 
Google
da 
ishlagan dasturchi Charli Lee edi. Ushbu kriptovalyutaning saytida aytilishicha, bu 
valyuta tranzaktsiyalarning tasdiqlanishi tezligi va bitkoinga nisbatan saqlanish 
samaradorligi kattaligi bilan boshqalaridan farq qiladi. Undan tashqari, 
Litekoin 
tarmoq quvvatlanuvi mavjudligi, savdo aylanmasi va likvidliligi bilan farqlanadi 
hamda bitkoinga qo’shimcha ravishda electron tijorat uchun tekshiruvdan o’tgan 
vosita deb uqtiriladi. Hozirgi paytda Laytkoinning umumiy kapitalizatsiyasi 2,2 
milliard dollardan yuqori.
Endi esa O’zbekistonda kriptovalyutadan foydalangan xolda qanday qilib 
biznesni amalga oshirish mumkin, qanday qilib kriptovalyutalarga investitsiya 
qilish mumkin, qanday kriptovalyutani tanlash lozim, qanday qilib ishonchga 

---

101 
sazovor birjani topish va unda qanday qilib registratsiya qilinish masalalari 
bo’yicha “
Alpari
” kompaniyasining mutaxassislari fikrlari bilan tanishib chiqamiz.
Kriptovalyutalar kursining tezlik bilan o’sishi investorlar tomonidan juda 
katta qiziqish uyg’otmoqda. Dunyoda eng ommaviy bo’lishga ulgurgan bitkoin 
kriptovalyutasi 2017 yil boshidan buyon salkan 400% ga o’sdi, laytkoin va 
efiriumlarning narxlari esa yil davomida 10 barobarga o’sdi. Daromadning bu 
darajada katta miqdorda o’sishini hech qanday bank yoki investitsion fond 
ta’minlab bera olmaydi. Shuning uchun ham, qanday qilib kriptovalyutalarga 
investitsiya qilish mumkin va qanday kriptovalyutalani tanlash maqsadga muvofiq 
bo’ladi degan savolga javob topish investorlar uchun juda muhim hisoblanadi. 
Chunki kriptovalyutalar bozori bir qancha o’ziga xos jihatlarga va tushunarsiz 
xolatlarga ega. Eng avval kriptovalyuta sotib olish uchun birjani tanlash kerak 
bo’ladi, birjaning ishonchlilik darajasini chamalash va unda registratsiya 
qilingandan so’ng, kriptovalyutani qaerda saqlash masalasini hal qilish lozim 
bo’ladi. Buning uchun esa kriptohamyon (
koshelek, wallet
) lardan birini tanlash va 
unda qayd qilinish talab etiladi. Bu ishlarni amalga oshirish anchagina mehnat va 

---

102 
vaqt talab qiladi alatta. Ammo agarda sizda kriptovalyutalar bozorida faoliyat 
ko’rsatish bo’yicha kerakli bolgan bu ishlarni qilishga vaqt va ishtiyoq bo’lmasa, 
ammo uning investitsion potentsialidan foydalanib, bir oz mablag’ ishlab olishni 
istasangiz, u xolda siz tomoningizdan qabul qilinishi mumkin bo’lgan eng yaxshi 
yechimlardan biri – eng perspektiv kriptovalyutalarni o’z tarkibiga qamrab olgan 
tayyor investitsion portfel sotib olishdir. Bunday tayyor mahsulotlardan biri 
xalqaro moliya tashkiloti