Oliy va o’rta mahsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti

ICO
ni ishga tushirish bo’yicha nutaxassislarni birlashtirib, 
ularning malakasini ancha oshirishga erishildi. 
Blockchain & Bitcoin Conference
Almaty 2017 anjumanida ham moliyaviy texnologiyalar soxasidagi yangiliklarni 
biznes va davlat organlarida qanday ishlatilishi mumkinligi masalalari muxokama 
etildi. Shu bilan birga, kraudfundingning (
ICO
) dolzarb muammolari hamda 
innovatsion moliyaviy texnologiyalarning davlat tomonidan boshqariluv masalalari 
ham o’rganib chiqildi.

---

94 
Rossiyalik bir qancha moliyaviy analitiklarning fikrlariga ko’ra, 
kriptovalyutalarni amalga kiritilishi va ularni bir qancha mamlakatlarda to’lov 
vositasi sifatida ishlatilina boshlashi jahon moliyaviy tizimi uchun ilk marotaba 70 
yil davom etgan AQSH valyuta gegemoniyasidan qutulish uchun bir imkoniyatdir, 
chunki AQSH davlati o’z vaqtida butun dunyo uchun o’z milliy valyutasini rezerv 
valyuta sifatida ishlatishning uddasidan chiqdi va shu sababli ham pul stanoklarida 
doimiy ravishda dollar chop qilgan xolda barcha mamlakatlardagi moliyaviy 
aktivlarni sotib ola boshladilar va hozir ham faol sotib olmoqdalar. Bundan 
qutulish va mamlakat moliyaviy mustaqilligini ta’minlash uchun qandaydir yangi 
valyutani ishlab chqish va tan olinishining qonuniy yo’l-yo’riqlarini ishlab chiqish 
O’zbekiston iqtisodiyoti uchun ijobiy amallardan biri bo’lgan bo’lar edi.
Quyida jahondagi turli mamlakatlar miqyosida kriptovalyutalar bilan ishlash 
imkoniyatlari grafik tarzda keltirilgan: 

---

95 

---

96 
Endi hozirgi davrdagi eng ahamiyatli besh kriptovalyuta va uning 
xususiyatlari haqida yuqorida aytilgalarga qo’shimcha bo’lgan ma’lumotlarni 
keltiramiz.

---

97 
Bitkoin 
Xozirgi vaqtda kriptovalyutalarning ichida eng keng tarqalgani bitkoin 
hisoblanadi. Uning protokoli Satoshi Nakomoto ismli inson boshchilik qiladigan 
guruh tomonidan ishlab chiqilgan deyiladi. 2008 yilda Nakomoto muallifligida 
Bitcoin: A Peer-to-Peer Electronic Cash System
, deb nomlangan maqola chop 
etilib, unda tamoman markazlashmagan va uchinchi tomonlarning ishonchini talab 
qilmaydigan electron naqd pullar tizimi qanday faoliyat ko’rsatishi tavsif etilgan.
www.coindesk.com 
Ammo, 2016 yilning may oyida avstraliyalik Kreyg Rayt ham bitkoin 
tizimini men ishlab chiqqanman deb da’vo qilgan. Xozirgi paytda (2017 yil yoz 
oylari) bitkoinning bozoriy kapitalizatsiyasi 44,6 milliard dollar atrofida deb 
ko’rsatiladi bir qancha manba’larda.