Oliy va o’rta mahsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti

Kalit turi
 
 
 
 
 
bo’yicha 
 
 
 
 
 O’zgartirish usuli bo’yicha 
Simmetrik (mahfiy) kalitli shifrlash tizimlari 
Almashtirish usullarining mohiyati – bir alfavitda yozilgan information 
simvollarni boshqa alfavit simvollari bilan ma’lum bit qoida bo’yicha 
almashtirishdan iboratdir. Bu guruhga mansub eng sodda usul sifatida 
to’g’ridan-
to’g’ri almashtirish usulini
ko’rsatish mumkin. Dastlabki informatsiya 
yoziluvchi 
А
0
alfavitning 
s
0i
simvollariga shifrlovchi alfavitning 
s
1i
simvoli mos 
qo’yiladi. Oddiy xolda ikkala alfavit ham bir xil simvollar to’plamiga ega bo’lishi 
mumkin. Ikkala alvavitdagi simvollar o’rtasidagi moslik ma’lum bir algoritm 
bo’yicha
К
simvollar uzunligiga ega bo’lgan dastlabki matn 
Т
0
simvollarining 
raqamli ekvivalentlarini o’zgartirish orqali amalga oshiriladi.
Monoalfavitli almashtirish algoritmi quyidagi qadamlar ketma-ketligi 
ko’rinishida ifodalanishi mumkin: 
Shifrlash usullari 
Nosimmetrik (Ochiq) kalitli 
Simmetrik (Mahfiy) kalitli 
Almashtirish usullari
усуллари
O’rin almashtirish usullari 
Analitik usullar 
Additiv usullar 
Kombinatsion usullar 

---

9 
1-qadam
:
[1хR]
o’lchamli dastlabki 
А
0
alfavitdagi har bir simvol 
s
0

T(i=1, 
K)
ni 
А