Oliy va o’rta mahsus ta’lim vazirligi mirzo ulug’bek

Shifrlashning zamonaviy usullari quyidagi talablarga javob berishi lozim:

• 
  Shifrning kriptoanalizga (deshifrovkaga) bo’lgan turg’unligi (chidamliligi – kriptoturg’unlik) shunday bo’lishi lozimki, uning fosh etilishi faqatgina kalitlarning to’liq saralash masalasini yechish orqaligina amalga oshirilishi mumkin bo’lsin;
  
• 
  Kriptoturg’unlik shifrlash algoritmining mahfiyligi orqali emas, balki kalitning mahfiyligi orqali ta’minlanadi;
  
• 
  Shifr matn hajmi bo’yicha dastlabki informatsiyadan ortiq bo’lmasligi lozim;
  
• 
  Shifrlashdagi xatoliklar informatsiyaning buzilishiga va yo’qolishiga olib kelmasligi kerak;
  
• 
  Shifrlash vaqti juda ham katta bo’lmasligi zarur;
  
• 
  Shifrlashning narxi berkitiluvchi informatsiya narxi bilan muvofiqlashtirilshi lozim.
  

Shifrlash usullari
Shifrlashning keng miqyosda ishlatiluvchi algoritmini amalda mahfiy saqlash mumkin emas. Shu sababli, algoritmning kriptoanalitik foydalanishi mumkin bo’lgan zaif tomonlari bo’lmasligi lozim. Agar bu shart bajarilsa, shifrning kriptoturg’unligi kalit uzunligi orqali aniqlanadi, chunki shifrlangan informatsiyani fosh etishning yagona yo’li – kalit kombinatsiyalarini saqlovchi algoritmni rasshifrovka qilishdir. Shunday qilib, kriptoanaliz uchun sarf qilinadigan vaqt va vositalar kalit uzunligiga hamda shifrlash algoritmining murakkabligiga bog’liqdir. Shifrlash usullari turli alomatlari bo’yicha quyidagi chizmada keltirilgandek tasniflanishi mumkin:


Kalit turi bo’yicha

Simmetrik (Mahfiy) kalitli


Nosimmetrik (Ochiq) kalitli