Oliy va 0 ‘rta maxsus ta’lim vazirligi n. M. Ziyavitdinova, Y. M. O‘rinov, Sh. N. Xayitov menejment

Birinchi bosqichda korxona oldiga qo‘yilgan m aqsadni amalga 
oshirishni ta ’minlovchi strategiya belgilab olinadi. Bunda eng muhimi 
shu  m aqsadga erishishning turli  varianlari  ishlab  chiqiladi.  Bu  ishga 
korxonadagi  barcha bo‘g ‘in boshqaruvchilarini jalb   qilish  m aqsadga 
muvofiqdir. Bunday yondashuvni tanlash imkoniyatini yaratadi.
Ikkinchi  bosqichda —   tanlangan  strategiyalar  qayta  ishlanadi 
va korxonaning rivojlanish m aqsadiga monand  keluvchi  k o ‘p  qirrali 
um um iy strategiya shakllantiriladi.
Uchinchi  bosqichda  —   tanlab  olingan  um um iy  strategiya 
doirasidagi  muqobil  (variant)lar  tahlil  qilinadi  va  uning  bosh 
m aqsadni  yechishdagi  yaroqlilik  darajasi  baholanadi.  Aynan
207

---

shu  bosqichda  umumiy  strategiya  aniq  va  yangi  m azm un  bilan 
toMdiriladi.
Strategik rejalashtirish tashkilot maqsadlarini tanlash va ularga 
erishish  uchun  nima  qilish  zarurligi  xususida  qarorlam i  o ‘z  ichiga 
oladi.  Strategik rejalashtirish barcha boshqaruv qarorlari  uchun asos 
b o ‘ladi. A m m o har qanday rejani  amalga qoMlamaslik balandparvoz 
so ‘z la r b o ‘lib qolaveradi. A m alga oshirish strategik rejani harakatga 
keltiradi.  Rejalami  tuzishdagi  eng  asosiy  hal  qiluvchi  bosqich 
m issiyani tanlash va m aqsadlam i oydinlashtirish bo‘lib hisoblanadi. 
B ularga  erishish  uslublari  esa  m ehnat  jam oasida  erkin  xatti- 
harakatlarni keltirib chiqarishi mumkin. Korxona rahbarlari strategik 
rejani  am alga  oshirish  uchun  rejalar,  dasturlar  va  loyihalarni  ishlab 
chiqishlari, uni  asoslashlari, budjet masalalarini  hal  qilishlari, xullas 
strategiyaning ijrosini boshqarishlari lozim boMadi.  Bu tadbirlarning 
asosiy  vazifasi  kelajakdagi  qarorlarga  tayangan  holda  va  q o ‘yilgan 
m aqsadlarga samarali erishish  uchun  m uqobillam i am alga oshishini 
b oshqarish kerak. Bundan asosiy maqsad barcha xatti-harakatlarning 
b ir-biriga  b o g ‘liqligidir.  R asm iy  rejalashtirishning  asosiy  tashkil 
etuvchilari  bu  taktika,  siyosat,  protsedura  va  qoidalardir(l 1.5- 
chizm a).
Taktika.  Bu  qisqa  m uddatli  reja  va  strategiyalar.  Taktik  rejalarning 
asosiy tansifi:
-  taktik a strategiyani rivojlantirish  uchun  ishlab chiqiladi;
-  strategiya qariyb barcha hollarda yuqori  boshqaruv  pog‘onalari 
to m on idan   ishlab  chiqilsa,  taktika  esa  ko ‘proq  o ‘rta  p og‘ona 
rahbarlari tom onidan  ishlab chiqiladi;
-  taktik a strategiyaga nisbatan  qisqa m uddatga moMjallangan;
-  strategiyaning  natijalari  b ir  necha yil  davomida  toMa  namoyon 
boMmagan  paytda taktika natijalari ju d a tez yuzaga chiqadi  va aniq 
holatlar bilan oson  solishtiriladi.
208

---

Strategik rejani amalga 
oshirish
Vaziyat
aniqlashib
boradi
Prots edura
1
Qoida