Oliv va o rta maxsus ta’lim vazirligi umumiy pedagogika


Ratsionalistik (bixevioristik) paradigma



Download 0,62 Mb.
bet82/234
Sana01.05.2022
Hajmi0,62 Mb.
#601589
1   ...   78   79   80   81   82   83   84   85   ...   234
Bog'liq
китоб

2. Ratsionalistik (bixevioristik) paradigma (P.Blum, R.Gane,
B.Skinner va boshqalar). Ratsionalistik paradigma diqqat markazida taiim mazmuni emas, balki o‘quvchilar tomonidan turli
bilimlami o‘zlashtirilishini ta’minlovchi samarali usullari yotadi.
Taiimning ratsionalistik modeli asosini B.Skineming ijtimoiy
injeneriya bixevioristik (inglizcha behavior - xulqi) konsepsiyasi
tashkil qiladi.
Maktabning maqsadi - o‘quvchilarda g‘arb madaniyati ijtimoiy
qoidalari, talablari va ko‘zlagan maqsadlariga mos keladigan
moslashtimvchi “xulqiy repertuar”ni shakllantirishdir. Shu bilan
bir vaqtda, “xulqi” atamasi bilan “insonga xos hamma
ta’sirlanishlar - uning fikrlari, sezgi va harakatlari” ifodalanadi
(R.Tayler).
194
Bunda ta’limning asosiy metodlari, o‘rgatish, trening, test
sinovlaxi, individual ta’lim, tuzatishlari bo‘lib qoladi. Buning
oqibatida, ta’limninggina emas, balki dars berishning ham ijodiy
xarakterini aniqlash muammosi muhokama qilinmaydi.
P.Blum barcha o‘quvchilar faqat o‘zlashtiribgina qolmajf, balki
muvaffaqiyatli o‘qishlari mumkin deb hisoblaydi. 0 ‘quvchining
optimal qobiliyatlari ma’lum sharoitlarda, o‘quvchiga ta’lim berish
natijasi uning sur’ati bilan aniqianadi. Olimning fikricha, ta’lim
oluvchilaming 95 foizi ta’lim muddatlariga bo‘lgan cheklashlar
olib tashlanganda о‘quv kursining butun muzmimini o‘zlashtirib
olishga qodirlar. Ana shu nuqtayi nazardan o‘quvchilar tomonidan
bilimlarning muvaffaqiyatli o‘zlashtirishini ta’minlovchi metodika
ishlab chiqiladi, uning mobiyati quyidagichadir:
1. Butun sinf yoki kurs uchun to‘la o‘zlashtirish etaloni,
mezonini aniq belgilab olish asosida, o‘qituvchi ta’lim yakunida
erishilishi kerak bo'lgan aniq natijalaming ro‘yxati va unga
muvofiq keluvchi testlami tuzadi.
2. 0 ‘quv birliklari, ya’ni, о4quv materiallarining yaxlit
bo4limlari ko‘rsatiladi, ularni o‘zlashtirish natijalari aniqianadi,
yakuniy bahoga ta’sir koTsatmaydigan navbatdagi testlar tuziladi.
Bu testlaming vazifalari - tuzatish, korrektsiyalashdan iborat.
3. To‘la o‘zlashtirishga yo‘naltirilgan har bir о4 quv kurs materiallarini o‘zlashtirish darajasini baholash uchun test sinovlarini
o‘tkazish. Bu o‘rinda har bir o‘quvchiga baho va ta’lim maqsadlarining ahamiyatini tushuntirish muhim.
Predmetlarni bo4sh va o‘rtacha o‘zlashtiruvchi о‘quvchiiarning
qobiliyatlarini jadal rivojlantirish P.Blum konsepsiyasining asosiy
mazmunini tashkil etadi.
Turli mamlakatlarning (Avstriya, Belgiya, AQSh va boshqalar)
ta’lim tizimlari tajribasi ratsionalistik (bixevioristik) paradigma
g‘oyalariga muvofiq ish ko'rilganda 70 % o'quvchilar yuqori
natijalarni qayd etganliklarini ko‘rsatadi.
Yuqorida qayd etilgan ta’lim yo‘nalishlari o‘zida insonparvarlik g‘ovalarini ifoda etmagan, ular bola dunyoqarashining
rivojlanishi, shaxsning rivojlanishida shaxslararo munosabatlarning muhim o‘rin tutisbini nazarda tutmaydi.

Download 0,62 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   78   79   80   81   82   83   84   85   ...   234




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish