Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2022 йил " " апрелдаги

1. Маҳаллий қўллаб-қувватлаш (domestic support). 
Маҳаллий ишлаб 
чиқаришни қўллаб қувватлашга йўналтирилган сиёсатлар ортиқча ишлаб 
чиқаришни рағбатлантириш натижасида импортни сиқиб чиқариш, экспорт 
субсидиялари ва жаҳон бозорларида демпингга олиб келади. 
 
Қишлоқ хўжалиги тўғрисидаги Битим қўллаб-қувватлаш дастурларини 
ишлаб чиқаришни бевосита рағбатлантирадиган ва тўғридан-тўғри таъсир 
кўрсатмайдиган турларга ажратади.
Ишлаб чиқариш ва савдога бевосита таъсир кўрсатадиган дастурлар 
қисқартирилиши талаб қилинади. 1995 йилдаги шартномада ривожланган 
мамлакатлар олти йил давомида бу дастурларни 20 фоизга, ривожланаётган 
мамлакатлар 10 йил ичида 13 фоизга қисқартиришга келишиб олдилар. Энг 
кам ривожланган мамлакатлар гуруҳига эса ҳеч қандай қисқартиришлар 
мажбурияти йўқ.
Савдога минимал таъсир кўрсатадиган чоралар эркин қўлланилиши 
мумкин. Улар тадқиқот, касалликларни назорат қилиш, инфратузилма ва озиқ-
овқат хавфсизлиги каби давлат хизматларини ўз ичига олади.
2. Бозорга кириш (market access). 
Бу борадаги асосий қоида 
мамлакатлар савдога тўсиқларнинг фақатгина тариф методлардан 
фойдаланишини кўзда тутади. Уругвай раунди иштирокчилари ривожланган 
мамлакатлар тарифларни олти йил давомида тенг қадамлар билан ўртача 36 
фоизгаи, ривожланаётган давлатлар 10 йил ичида 24 фоизга қисқартиришга 
келишишди. Энг кам ривожланган мамлакатларга тарифларни камайтириш 
мажбурияти йўқ, лекин улар ё тарифсиз тўсиқларни тарифларга 
айлантиришга, ёки тарифларни "боғлаб", келажакда ошириш мумкин 
бўлмаган “шифт” тарифни белгилаб қўйиши керак бўлади. Шунингдек, 
18
Бу кўрсаткич бир йиллик субсидияларнинг пулдаги ифодаси бўлиб, бирламчи ҚХ 
маҳсулотларини ишлаб чиқарувчиларга берилган субсидиялар ва маҳсулотга хосланмаган ҳолда 
умуман ҚХ соҳасига берилган субсидиялардан иборат. 

---

42 
тарифсиз чекловларини тарифларга айлантираётган мамлакатлар нархларнинг 
тез тушиши ёки импортнинг ўсиши ўз фермерларига зарар етказмаслиги учун 
махсус фавқулодда чоралар ("махсус ҳимоя чоралари") кўришга рухсат 
берилади.