Олий ва ¤рта махсус таълим вазирлиги


SODDA GAPLAR VA ULARDA TINISH BELGILARINING QO`LLANISHI



Download 1,27 Mb.
bet143/187
Sana22.08.2021
Hajmi1,27 Mb.
#153056
1   ...   139   140   141   142   143   144   145   146   ...   187
Bog'liq
ona tili

SODDA GAPLAR VA ULARDA TINISH BELGILARINING QO`LLANISHI

  1. Darak gaplar. Mazmuniga ko`ra xabar beruvchi, tinch ohang bilan aytiluvchi gaplardir va bu xil gaplar oxirida nuqta qo`yiladi: valijondan salom. Oydin kecha. Havo sof va salqin.

His-hayajon ifodalangan darak gaplardan keyin undov belgisi yoki ko`p nuqta qo`yilishi mumkin: Minglab gulistondan afzaldir bu joy.

  1. So`roq gaplar. Biron narsa, Voqea hodisa to`g`risida xabar berishni so`ragan gaplardir. Bu xil gaplar so`roq olmoshlari, yuklamalari ohangi orqali tuziladi va ulardan so`ng so`roq belgisi qo`yiladi:Sinovlarga qanday tayyorlanayapsiz? Zarur – Zarur adabiyotlarni? Agar so`roq gap qo`shimcha mazmun ifodalasa, undan so`ng undov belgisi, so`roq belgisidan tashqari, ko`p nuqta va boshqa belgilar qo`yiladi:kurashadi ikki to`lqin qarab turaymi!? Nahotki daryolar teskari oqar?! Siz bu ishga qanday qilib qo`l urdingiz!

  2. Undov gaplar. Mazmuniga ko`ra ikki guruhni tashkil etadi.

-mazmunidan buyruq, iltimos, tashBiq, maslahat, tilak – orzu, kinoya, do`q ma’nolari anglashilgan undov gaplar (bunday gaplarni buyruq gaplar ham deyiladi);

-faqat his-hayajon anglatuvchi undov gaplar birinchi turdagi undov gaplarning kesimi buyruq fe’li yoki shart fe’llari bilan ifodalanadi bu xil gaplardan so`ng ko`proq undov belgisi. Ba’zan mazmuniga qarab ko`p nuqta, undov belgisi bilan ko`p nuqta ba’zan birdan ortiq undov belgisi qo`yiladi. Undov gaplarning ikkinchi turi sof his-hayajon bildiruvchi gaplardir bu turdagi undov gaplar, undov so`zlar, nisbiy olmoshlar, ohang va bu vositalarning birlashishi bilan ifodalanadi: Ey bola paqir – yey! Eshikka tomon yurar ekan: essiz, essiz, ey bechora!...-dedi o`zicha.



O`h u kapshanchilar qishlog`i shunaqa chiroylimi! Bu qanday bedodlik, bu qanday zulm!!!

Bu qanday adolatsizlikki, bola onasiz qolsa!

Qanday quvonch!


Download 1,27 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   139   140   141   142   143   144   145   146   ...   187




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish