Тadbirkorlik g‘oyasi — bu odam (bir nechta shaxs)ning yoki tashkilotning o‘z atrofida (bozorda, ular yashaydigan jamoa) aniqlangan bir muammoni yechish yoki anglangan ehtiyojlarni qondirish zaruratiga javob reaksiyasidir.
Тadbirkorlik g‘oyasi — bu odamning o‘z oldiga qo‘ygan maqsadiga eltuvchi fikrlar jamlanmasidir, ya’ni strategiyani amalga oshirishdagi taktik harakatlarning yig‘indisi bo‘lib hisoblanadi.
Hayotda har bir kishining qandaydir maqsadi bo‘ladi. Insonlar ko‘proq yaxshi yashashni, maqbul joylarda ishlashni va badavlat bo‘lishni orzu qilishadi. Maqsadlarga erishishda, asosan, boylik ham muhim ahamiyat kasb etganligi bois har bir kishi turli xil faoliyat yuritish bilan unga erishishga harakat qiladi. Insonni o‘z maqsadiga erishishida eng optimal yo‘lni tanlay bilishi (o‘qituvchi, muhandis, sotuvchi) ham
tadbirkorlikning bir ko‘rinishidir. Chunki bu bilan u o‘ziga eng qulay bo‘lgan daromad topish yo‘lini topadi. Buni insonning hayotda o‘z yo‘lini tanlay bilishi bilan bog‘lash mumkin. Shuning uchun tadbirkorlik
bu aynan savdodagi faoliyat emas, balki davlatning soliq yukini kamaytirish yo‘li orqali soliq to‘lovchilar sonini yanada ko‘paytirishga erishishi, korxona rahbari xodimlar holatiga qarab, moddiy va ma’naviy rag‘batlantirishi natijasida samaradorlikni oshirishi, «Тiko» rusumli avto- mashinaning egasi mashinani gazlashtirishi kabilar ham o‘z kasb soha- sidagi tadbirkorlik shakli bo‘lib hisoblanadi. Inson qaysi sohada bo‘l- masin, yaxshi natijaga erishishi uchun, avvalo, unda g‘oya bo‘lishi lozim. Yaxshi tadbirkorlik g‘oyasi — bu muvaffaqiyatli korxona tashkil etishning muhim tarkibiy qismi, aniqrog‘i, dastlabki bosqichi. Yaxshi tadbirkorlik g‘oyalari, odatda, o‘z-o‘zidan paydo bo‘lmaydi. Aksincha, ular mashaqqatli mehnat, tinimsiz harakatlar va, hattoki, tadbirkor tomonidan g‘oyalarni yaratishda, ochilayotgan imkoniyatlarni aniqlash
va baholashda ijodkorlik namoyish etilishining natijasidir.
Yaxshi g‘oyaning izlab topilishi — bu tadbirkorning orzu va ijodiy qobiliyatlarini tadbirkorlikdagi imkoniyatga aylantirish va uni amalga oshirish orqali muvaffaqiyatga erishishdagi birinchi qadamdir.
Ammo ikki narsani esda saqlash kerak:
tadbirkorlik g‘oyasi dastlabki bosqich bo‘lsa-da, u — faqat vositadir;
g‘oyaning o‘zi, eng yaxshi g‘oya bo‘lsa ham, muvaffaqiyatga erishish uchun yetarli emas.
Boshqacha qilib aytganda, o‘zining juda muhimligiga qaramasdan, g‘oya hali faqat rivojlantirilishi va to‘laqonli ishga aylantirilishi lozim bo‘lgan vositadir.
Тadbirkorlik g‘oyasining muhimligi yuqoridagi ta’riflardan ma’lum bo‘lishicha, u tadbirkorni o‘z maqsadi sari yetaklaydi. Shu sababli, eng optimal tadbirkorlik g‘oyalarini topish va shakllantirishning quyidagi sabablarini ko‘rsatishimiz lozim:
bozorning ehtiyojlariga javob berish;
tovar stilini va unga nisbatan talablarni o‘zgartirish;
raqobatbardosh bo‘lib qolish;
texnologiyani rivojlantirish uchun, tovarni yaxshiroq ishlash;
chiqarilayotgan mahsulotning hayotiy aylanishiga rioya etish;
tavakkalchilikni taqsimlash va omadsizlik natijalarini yumshatish;
iqtisodiy qiymat barqarorligini ta’minlash.
Agar tadbirkorlik g‘oyalari biznesni boshlash uchun shu qadar ahamiyatli bo‘lsa, uni shakllantirish va uning manbalarini qidirib topish
talab etiladi. G‘oyalarning manbalari sifatida, avvalambor, shaxsning o‘z bilim va ko‘nikmalari, hayotiy tajribasi va mavjud muhit hisoblanadi.
Butun dunyodagi millionlab tadbirkorlar va ularning muvaffaqiyatlari tadbirkorlik g‘oyalarining ko‘pgina potensial manba-lari borligidan dalolat beradi. Ayrim eng foydalilari quyida bayon etilgan.
Тadbirkorlik g‘oyalarining manbalari:
qiziqishlar/shaxsiy manfaatlar;
shaxsiy ko‘nikmalar va tajriba;
franshiza (boshqa firma mahsulotini ishlab chiqarish va sotish huquqi);
ommaviy axborot vositalari (gazetalar, jurnallar, televideniye, Internet);
ko‘rgazmalar;
tadqiqotlar;
shikoyatlar;
aqliy hujum;
ijodkorlik.
Do'stlaringiz bilan baham: |