Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги олий таълим тизими педагог ва раҳбар кадрларини қайта тайёрлаш ва уларнинг малакасини оширишни ташкил

 
1-ғоя. “Тўхта ва бошла” 
Бошланғич саволлар 
Равон фикрлаш кўникмасини шакллантиришда 
қуйидаги вазиятлар ўқувчилар эътиборини жалб 
этишда ёрдам беради: 

Юзага келиши мумкин бўлган вазиятлар. 

Муаммони ечиш йўллари. 

Бир мақсадга хизмат қилувчи стратегиялар. 

Иҳтиро қилинган нарсалар ва объектлардан 
бошқа мақсадларда фойдаланиш. 

Маълум бир инсон, объект ёки вазият ҳақида гап 
кетганда мияга биринчи бўлиб келадиган фикр. 

Бир фикрни турлича ифодалаш. 

Маълум бир ишни турлича амалга ошириш. 

Юзага келган вазиятнинг натижасини таҳлил қилиш. 

Объект ва вазиятларни ифодаловчи сўзлар. 
Мославшувчанликни шакллантиришда “ақлий ҳужум” машқлари катта 
самара беради. Бунда талабалар нафақат бир қатор ғоялар, балки турли-туман 
ғояларни 
топишлари 
лозим. 
Ўқувчиларда 
мославшувчан 
фикрлашни 
фаоллаштиришда 
қуйидаги саволлар қўл келади: 

... вазият қандай оқибатларга 
олиб келиши мумкин? 

... амалга оширишда қандай 
усуллардан фойдаланиш мумкин? 

агар ... бўлса бу нимага олиб 
келиши мумкин? 
36
Drapeau Patti. Sparking student creativity (practical ways to promote innovative thinking and 
problem soving). – Alexandria – Virginia, USA: ASCD, 2014. – p. 203. - 28-41-бетлар. 

---

74 

сизнингча ҳаётда ва таълим тизимида нималарга ўзгартиришлар 
киритиш лозим? 

... таъсир этиши мумкин бўлган вазият, муаммо, мавзулар рўйҳатини 
тузинг. 

... ривожлантиришнинг қандай усуллари мавжуд? 
Ўзига хосликни (оригиналлик) шакллантиришда қуйидаги саволлардан 
фойдаланиш ўқувчиларда оригинал жавобларни беришни фаоллаштиради: 

...ни қандай ишлаб чиқиш мумкин? 

...ни ривожлантириш усуллари рўйҳатини тузинг? 

...ни иҳтиро қилинг? 

...да оригинал ғоя ўйлаб топинг? 

...ни амалга оширишда ўз ёндашувингизни ифодаланг? 

...ни яратишда ўз таклифингизни киритинг? 
Ишлаб чиқиш мавзусида эса, қуйидаги саволлар талабалардан мувофиқ 
жавобларни олишда қўл келади: 

...га қўшинг; 

...ни қуринг; 

...ни кенгайтиринг; 

...ни оширинг; 

...ни ишлаб чиқинг.