Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги олий таълим тизими педагог ва раҳбар кадрларини қайта тайёрлаш ва уларнинг малакасини оширишни ташкил

2.5.Билимларни мустаҳкам ўзлаштириш 
Билимларни мустаҳкам ўзлаштириш - жараёни жуда мураккабдир. Шу 
сабабли ўқитувчиларга қисқа тезис шаклидаги тавсиялар бериш билан 
чекланамиз. 
1. Замонавий ўқитишда тафаккур хотирага нисбатан юқоридир.
2. Ўқувчилар онгли равишда ўзлаштирган билимларигина эслаб 
қолишлари керак. 
3. Янги билимларни ўрганишга киришишдан олдин, ўқувчиларнинг 
ижобий харакатлар билан таъминлаш лозим. 
4. Ўтганларни такрорлаш ва мустаҳкамлашни шундай ташкил қилиш 
керакки, бунда ўқувчиларнинг фақатгина хотирасини фаоллаштирибгина 
қолмасдан, балки уларнинг тафаккурини ва ҳис туйғуларини ҳам 
фаоллаштириш лозим. 
2.6.Назариянинг амалиёт билан боғланиши 
Назариянинг амалиёт билан боғланиши - амалиёт ўқувчиларнинг 
информатикани билишларида асосий манба бўлиб хизмат қилиши керак. 
Ушбу 
ҳолат 
ҳозирги 
жамиятда 
ҳар 
бир 
кишининг 
ҳаётида 
ЭҲМларни амалиётда қўллашларидан келиб чиқади. Шунинг билан бирга, 
назария ҳам амалиёт билан яқин алоқада бўлиб, ўз ўрнини топиши лозим. 
Чунки фақатгина амалий кўникмаларнинг ўзи назарий жиҳатдан 
ёритилмасдан, информатика билимлар тизимини ташкил эта олмайди
6
.
Ўқувчилар дунёқарашини ривожлантириш, тафаккурини шакллантириш 
информатика ўқитишда амалиёт ва назарияни тўғри уйғунлаштириш, 
информатика тарихи бўйича маълумотларни қизиқарли киритишни, назария 
ва амалиёт бирлигини таъминлаш орқалигина амалга оширилиши мумкин.
2.7.Фаоллик 
Фаоллик - информатика бўйича катта ҳажмли, мураккаб ва ҳар ҳил 
материаллар ўқувчилар томонидан онгли равишда ўзлаштирилиши мумкин, 
³ачонки улар ўзлари хам фаоллик кўрсатсалар. Шуни ёдда тутиш лозимки, 
ўқитувчи томонидан берилаётган ўқув ахбороти ўқувчининг ҳақиқий 
билимига айланади, агарда у ҳеч бўлмаганда ўқувчилар томонидан қабул 
қилинса, уларга тушунарли бўлса ва ўқувчилар берилаётган ахборотни 
фойдали деб баҳоласалар. Ўқитувчи билимларни танбеҳҳолда бермаслиги, 
балки ўқувчиларнинг фаол, яхлит иш жараёнида билимлар тизимини 
шакллантиришга эришиш лозим. Ўқувчиларнинг фаол, мустақил ишлари 
мавжуд бўлгандагина, биз ташаббускор кишиларни тарбиялай оламиз. Бунга 
эришиш учун ўқитувчи ўқувчилар билан ишлашнинг фаол (интерактив, 
прогрессив) шакл ва усулларидан фойдаланиши лозим. 
6
Stuart Gray. Information Technology in a Global Society for the IB Diploma: Black and White Edition. 
CreateSpace Independent Publishing Platform. United Kingdom, 2011. 56-p.

---

54 
 
Кластер технологиясини индивидуал ва гуруҳда ишлаганда қўллаш 
мумкин. 
Кластерларга ажратиш технологияси унча мураккаб эмас. 
1. Катта ўлчамдаги қоғоз ёки досканинг ўртасига очқич сўз ёзилади. 
2. Ўқувчилар хаёлига келган ушбу сўз билан боғлиқ сўз ва жумлаларни 
унинг атрофига ёза бошлайдилар.
3. Янги ғоялар пайдо бўлиши билан хаёлига келган сўзларни ҳам дарҳол 
ёзиб қўйишади. 
4. Сўларни ёзиш жараёни ўқитувчи томонидан белгиланган вақт тугагунча 
ёки барча сўз ва ғоялар тугагунча давом этади. 
Кластерлар технологиясини фойдаланиш учун бир қатор қоидаларга риоя 
қилиш зарур. 
5. Ҳаёлга келган ҳамма нарсани фикрларнинг сифатига эътибор бермасдан 
ёзиб бориши. 
6. Орфография ва бошқа омилларга эътибор бермаслик. 
7. Вақт тугагунча, иложи борича тўхтамасдан ёзиш. 
8. Имкон даражасида кўпроқ боғланишлар ҳосил қилишга ҳаракат қилиш. 
Ғоялар ва сўзлар сонини чеклаб қўймаслик.