Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги мирзо улуғбек номидаги ўзбекистон миллий университети ҳ. П. Абулқосимов, М.Ҳ. Абулқосимов иқтисодиёт қисқача изоҳли луғат «noshirlik yog‘dusi»

Аккредитив (очиқ). Маҳсулот олувчи аккредитив 
чиқариш бўйича ҳеч қандай ҳуқуқга эга бўлмайди. Чунки 
бундай аккредитивлар сотувчига ҳеч қандай кафиллик бер
-
майди. Бу аккредитивлар камдан-кам ишлатилади.
Аккредитив (ҳужжатли). Маҳсулот олувчининг тўла
-
май қолиши ёки ўз вақтида тўламай қолишидан экспорт 
қилувчини ҳимоя қиладиган ҳужжат ҳисобланади. Жўнати
-

---

10
лган маҳсулотлар тўлови бўйича мажбуриятлар тўлалиги
-
ча аккредитив очган банк зиммасига ўтади. Аккредитивни 
очиш бўйича сарфланган барча харажатларни, одатда, маҳ-
сулот олувчилар тўлайди.
Аккредитив (чақирилмайдиган, тасдиқланган). Ха
-
ридор ташкилот ўзига хизмат кўрсатадиган банкка сотувчи 
банкида аккредитив кўйилганлигини тасдиқлашни топшира
-
ди. Бошқача қилиб айтганда, харидор банки тўлов шартлари
-
ни бажаришга тўлиқ кафолат беради.
Аккредитив (чақирилмайдиган, тасдиқланмаган). 
Сотувчи банки аккредитив очилганлиги тўғрисида унга 
маълумот беради, лекин тўлов кафил лигини бермайди.
Аккредитив (трансферабелли) – тўлов шакли ак-
кредитив маблағлари бўйича ўз ҳуқуқларини учинчи бир 
шахсга бериш имконини яратади.
Аккредитив (турлари бўйича). Сотувчига харидор
-
дан тўлов суммасини олиш кафиллигини беради. Махсулот 
етказиб берувчилар эса шартномада кўрсатилган шартлар 
асосида ҳужжатлар расмийлаштирилгач, аккредитив очган
банкдан пулни тўлиқ олиш имкониятига эга бўладилар.
Аккредитив 
(ўтказиладиган). 
Сотувчи 
бар
-
ча маҳсулотларни ўзи ишлаб чиқармасдан, унинг баъзи 
қисмларини бошқа таъминотчилардан оладиган бўлса, у ха
-
ридор билан ўтказиладиган аккредитив очиш тўғрисида ке
-
лишиб олади. Бу ҳолатда сотув чи аккредитивнинг маълум 
қисмини маҳсулотнинг баъзи қисмларини етказиб берувчи
-
ларга ўтказиш имкониятига эга бўлади. Бундай ўтказилади
-
ган аккредитивлар таъминотчиларга алоҳида-алоҳида аккре
-
дитив очишларига нисбатан арзонга тушади.