Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги мирзо улуғбек номидаги ўзбекистон миллий университети ҳ. П. Абулқосимов, М.Ҳ. Абулқосимов иқтисодиёт қисқача изоҳли луғат «noshirlik yog‘dusi»

Реклама (тижорат хабарлари)ни тақсимлаш – йил да
-
вомида тарғибот фаолиятини бир маромда амалга ошириш. 
Тижорат хабарлари йил давомида бир хил тартибда эълон 
қилиб турилса, истеъмолчиларнинг фирма маҳсулотларига 
бўлган қизиқишларини бир меъёрда ушлаб туриш мумкин. 
Рекламанинг бу усулидан барча товар ишлаб чиқарувчилар, 
шунингдек, чакана савдо вакиллари ҳам кенг миқёсда фойда
-
ланади.
Рекламани режалаштириш – бир неча босқичдан ибо
-
рат бўлган тарғибот фаолияти стратегиясини ишлаб чиқиш 
жараёни. Рекламани режалаштириш тарғибот мақсадини 
аниқлаш, масъул ходимларни жой-жойига қўйиш, реклама 
бюджети қисмларини ишлаб чиқиш, тарғибот мавзуи ва во
-
ситаларини танлаб олиш кабиларни ўз ичига олади.
Рекламация (лот. – қатъий норозилик, эътироз) 
– 
хари
-
дор томонидан сотувчига шартнома асосида етказиб берил-
ган товар сифати ва миқдорининг шартномага тўғри келмас-
лиги туфайли билдирувчи даъвоси. Рекламация – маҳсулот 
етказиб бериш, хизмат кўрсатиш ва шу кабилар бўйича қабул 
қилинган шартнома талаблари бузилганлиги учун харидор 
томонидан билдириладиган қатъий норозилик, шикоят. Рек-
ламация келтирилган зарарни тўлаш, маҳсулот нархини па
-
сайтириш ёки тузилган шартномани бекор қилиш ҳақидаги 
талабнома бўлиши мумкин. Рекламация сифатсиз маҳсулот 
етказиб берилганда, товарларнинг белгиланган ассортимен
-
ти бузилганда, улар сони тўғри бўлмаганда, нотўғри баҳо 
қўйилганда билдирилади. Нуқсонлар нотўғри фойдала
-
ниш жараёнида келиб чиқса ёки қайта текшириш жараёни
-
да аниқланмаса, эътироз қабул қилинмайди. Агар шикоят 
қабул қилинса, унда нуқсонларни бартараф этиш учун сар
-
фланган ҳамма харажатлар жарима тўловчи киши ҳисобига 
бўлади. Эътирозлар учун жарималарнинг умумий миқдори 
маҳсулот қийматининг 20 фоизидан ошмаслиги керак. Эъти
-
розлар ёзма ҳолда тақдим этилади. Жарима тўлаш ҳақидаги 
эътироз бир ой муддат ичида маълум қилиниши керак. Бу 

---

308
муддат ташкилотнинг ўз ҳуқуқи бузилганлигини билган кун
-
дан бошлаб белгиланади. Истеъмолчининг маҳсулот етказиб 
берувчига қўйган талабларини унга билдирмасдан туриб, ар
-
битражга ёки бошқа ҳуқуқни мухофаза қилиш идораларига 
даъво қилишига йўл қўйилмайди.
Реконструкция – пудрат шартномасига кўра буюртмачи
-
ларнинг ҳаракатдаги асосий, ёрдамчи ва хизмат кўрсатувчи 
объектларини дастлабки ҳолатини кенгайтирмасдан қайта 
ўзгартириб чиқиш тушунилади.