Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги мирзо улуғбек номидаги ўзбекистон миллий университети ҳ. П. Абулқосимов, М.Ҳ. Абулқосимов иқтисодиёт қисқача изоҳли луғат «noshirlik yog‘dusi»

Реклама (лот. – қичқираман) – холис ахборот, ти
-
жорат хабарлари, тарғиботнома. 
Реклама 
– имкониятли 
харидорларга сотувчилар ҳақида билимлар бериш усу
-
ли. 
Реклама 
– товар ва хизматлар сотувини тезлаштириш 
ва рағбатлантириш, талабни ошириш мақсадида унинг 
истеъмол хусусиятларини холисона тарғибот қилиш; то
-
вар ёки кўрсатиладиган хизматлар тўғрисида холис ахборот. 
Харидорлар тарғиботнома орқали товарнинг хусусиятлари 
билан танишади. Рекламани махсус фирмалар ташкил эта
-
ди ёки товар сотувчи фирма уюштиради. Реклама қуйидаги 
шаклларда амалга оширилади: 
бевосита
(реклама матери
-
аллари почта орқали варақалар шаклида бевосита харидор
-
га етказилади); 
матбуотда
(ойнома, рўзнома, фирма бюл
-
летенлари, телефон, маълумотнома (справочник) дафтарла
-
ри ва шу каби) ; 
нашрлар орқали
(проспект, каталог, буклет, 
откритка, йилнома ва ш. к.); 
экран орқали
(кино, телевиде-
ние, слайд-тасвир ва ш. к.); 
ташқи кўринишда
(плакат, кўр
-
газмага қўйиш, полотнолар, транспортларда, яъни транспорт 
воситаларининг салонларида, вокзал ва аэропортлардаги 
товарлар кўргазмаларида). Булардан ташқари, реклама ўт
-
казишда сайловолди йиғилишлари ва катта томошалардан 
ҳам фойдаланилади. Реклама ҳақи ахборот ташкилотлари 
учун ғоят яхши даромад мамбаидир. “Реклама” мавзу бўйи
-
ча: 
Институционал реклама
– компания фаолиятидаги аниқ 
бир йўналишни қўллаб-қувватлаш. Институционал рекла
-
ма рекламали эълонлар, проспектлар, фирма бюллетенлари 
орқали тарғибот қилинади.
Таъсирчан реклама
(тўпланган) 
– энг долзарб вақтларда харидорлар эътиборини тортиш 
мақсадида қўлланиладиган тарғиботнома. Қисқа муддат ичи
-
да аниқ молларга харидорларнинг иштиёқи ва қизиқишини 
оширади, натижада товар сотиш суръати ўсади. Таъсирчан 
рекламадан ихтисослаштирилган махсус маҳсулотлар ишлаб 
чиқарувчилар ва савдо фирмалари фойдаланадилар.

---

307