Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги мирзо улуғбек номидаги ўзбекистон миллий университети ҳ. П. Абулқосимов, М.Ҳ. Абулқосимов иқтисодиёт қисқача изоҳли луғат «noshirlik yog‘dusi»

Меҳнат – бу инсоннинг бирон – бир мақсадга мувофиқ 
ижтимоий фойдали фаолиятидир.
Меҳнат биржаси – ишчилар ва тадбиркорлар ўртасидаги 
ишчи кучини олди-сотди битимини тузишда воситачиликни 
амалга оширувчи ва ишсизларни рўйхатга олувчи муасса
-
са. Меҳнат биржаси қуйидаги вазифалари бажаради: а) иш
-
сизларни рўйхатга олиш; б) ишсизларни мос ўринларда иш 
билан таъминлаш; в) иш билан таъминланмаганларни қайта 
ўқитиш ва янги касбга тайёрлаш; г) ишсизларни ижтимоий 
ҳимоялаш.
Меҳнат бирлигининг бозор баҳоси – бу, иш ҳақининг 
миқдори (ставкаси) бўлиб, у шартномада белгилаб қўйилади 
ва муайян вақт бирлиги ичида бажариладиган ва муайян 
касб-малака хусусиятларига эга бўлган меҳнатга тўланади
-
ган ҳақ даражасини белгилаб беради.
Меҳнат бозори – бу, меҳнатга қобилиятли аҳолининг иш 
билан банд бўлган ва банд бўлмаган қисмлари ва иш берув
-
чилар ўртасидаги муносабатларни ҳамда уларнинг шахсий 

---

246
манфаатларини ҳисобга олувчи контрактлар (меҳнат кели
-
шувлари) асосида “меҳнатга қобилиятларини” харид қилиш 
– сотишни амалга оширувчи, шунингдек, ишчи кучига талаб 
ва таклиф ўртасидаги нисбатларни бевосита тартибга солув
-
чи, бозор иқтисодиётининг мураккаб, кўп аспектли, ўсувчи 
ва очиқ ижтимоий-иқтисодий тизимчасидир.
Меҳнат иқтисодиёти ва социологияси – бу, иш берувчи 
ва ёлланма ходимларнинг меҳнат жараёнида юзага келадиган 
иқтисодий ва ижтимоий муносабатларини ифода этадиган 
фандир.
Меҳнат интенсивлиги – вақт бирлигида меҳнатнинг 
сарфланиш тезлиги ёки жадаллиги.
Меҳнат кооперацияси – бу меҳнат фаолияти жараёни
-
даги алоҳида ихтисослаштирилган ижрочилар ўртасидаги 
алоқаларнинг ўрнатилиши ва меҳнат фаолиятининг ташкил 
этилишидаги энг муҳим элементлардан биридир.