Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги мирзо улуғбек номидаги ўзбекистон миллий университети ҳ. П. Абулқосимов, М.Ҳ. Абулқосимов иқтисодиёт қисқача изоҳли луғат «noshirlik yog‘dusi»

Корхона ва ташкилотлар молияси – хўжалик юритув
-
чи субъект ва давлат пул ресурслари фондини ташкил қилиш 
ва улардан такрор ишлаб чиқариш, рағбатлантириш ва жа
-
миятнинг итимоий эҳтиёжларини қондириш мақсадларида 
фойдаланишдаги пул муносабатларининг йиғиндисидир.
Корхона(компания)нинг мақсад мослашуви корхо
-
нанинг ўз миссиясига эришиш учун амалга оширувчи узоқ 
муддатли натижа ҳисобланади. Бу мослашувлар ташки
-
лот истиқболи учун муҳим, чунки бу мослашувлар унинг 
ривожланиш йўналиши мўлжали, ютуқларни баҳолашга 
асос, синергетик самара асоси, компания ишчиларини 
рағбатлантиришнинг илк нуқтаси ҳисобланади.
Корхоналарга преференция бериш – миллий 
иқтисодиётда фаолият кўрсатувчи корхоналарни молия
-
вий қўллаб-қувватлаш мақсадида улар томонидан ишлаб 
чиқаришга чет элдан олиб кирадиган хом ашё ва материал
-
лар, ярим тайёр маҳсулотлар, шунингдек, асбоб-ускуналарни 
олиб киришда бож тўловлари ва бошқа жараёнлар бўйича 
енгилликлар (имтиёзлар) берилиши.
Корхоналарни техник қайта қуроллантириш – 
алоҳида ишлаб чиқариш турларини замонавий талабларга 

---

210
асосан янги техника ва технологияларни киритиш, ишлаб 
чиқариш жараёнларини механизациялаш ва автоматлашти
-
риш, эскирган қурилма ва ускуналарни янгилаш ва алмашти
-
риш, ишлаб чиқариш тузилмаси ва ташкил этилишини ях
-
шилаш йўли билан, корхонанинг техник даражасини оши
-
риш бўйича чора-тадбирлар мажмуаси. У ишлаб чиқариш 
интенсивлигини кучайтириш, ишлаб чиқариш қувватларини 
ошириш ва ишлаб чиқарилаётган маҳсулотлар сифатини ях
-
шилашга йўналтирилган бўлади.
Корхонанинг мақсадлари – бу корхонанинг яқин давр
-
ларда эришмоқчи бўлган ютуқлари натижаларидан иборат. 
Мақсадлар ташкилот олдига, унинг ташкилий тузилмалари
-
га, шунингдек, аниқ ижрочилар олдига қўйилиши мумкин. 
Мақсадлар
мақсад мослашувидан фарқли равишда ўзининг 
аниқлиги, ўлчамлилиги, эришувчанлиги, миссия билан мос-
лиги, шунингдек, унга эришиш учун вақтинча чегарадан 
иборат. Мақсадларнинг бу фарқли жиҳати SMART – харак
-
теристикаси ҳисобланади. SMART – қуйидаги сўзларни бош 
харфларидан иборат: 1. Specific – мақсад шу қадар аниқ ва 
равшан бўлиши лозимки, уларни нотўғри ёки турлича тушу
-
нишга ўрин қолмаслиги лозим. 2. Measuruble – барча нарса
-
ларнинг миқдорини изҳор эта олиши, хатто биринчи навбат
-
да мақсадга эришилганда, натижа қандай бўлишини назарда 
тутиб, субъектив кутиш. 3. Achievable – ҳам раҳбар, ҳам унга 
тобе кишилар мақсадга эришиш мумкинлигига ишончла
-
рининг мавжудлиги. 4. Related – стратегия, ташкилотнинг 
хўжалик мақсадлари ижрочилар манфаатларининг ўзаро 
алоқаси. 5. Time – bound – эришиш муддатлари бўйича вақт 
шкаласида аниқланади.