Ўқув режасигамувофиқ ўзаро боғлиқ бўлган фаннингноми
Информатик, Компютер тармоқлари дастури
Ўқитишни
Н – Назарий таълим;
ташкилий шакли
А – Амалий таълим;
НА – Назарий ва амалий таълим биргаликда ташкил этилади; МХ – Махсус хонада ўтказиладиган машғулот.
Дастурга қўйилган талаб
Мажбурий
Ўқитиш тили
Гуруҳда белгиланган ўқитиш тили асосида
Баҳолаш тартиби
Баҳолаш бўйича амалдаги тартиб асосида
Ўқувчиларнинг билим ва кўникмаларини баҳолаш
Ёзма, оғзаки, савол-жавоб, тест, амалий топшириқ
Ўқув дастуримазмуни
№
Мавзунинг номи
Мавзунинг қисқача мазмуни
Жами
Ўқитишни ташкилий шакли
Мустақил таълим
1.
Компьютер тизимларида ахборотларни химоялаш
Хавфсизлик ва ҳимоя қилиш, информатика соҳаларидан бири сифатида. Ахборот хавфсизлиги тизими. Хавфсизлик тизими. Копьютерларни вируслардан химоялаш. Архиваторлар. Архивли файллар билан ишлаш. Windows операцион тизимларининг ахборотларни химоя қилиш в ахавфсизлик системалари. UNIX/LINUX операцион тизимларининг ахборотларни химоя ки-
лиш ва хавфсизлик системалари.
4
Н
2
2.
Ахборот хавфсизлигининг консептуал модели.
Ахборот хавфсизлигининг концептуал мо- делининг таркибий қисмлари. Хавфсизлик- ка таҳдид тушунчаси. Ахборот хавфсизли- гининг замонавий тушунчаси. Ахборот хавфсизлиги мақсадлари. Ҳимояланган
ахборот ташувчилари. Қасдан хавфсизликка таҳдид турлари.
6
Н
2
3.
Компьютер вируслари вавируслардан химоя қилиш муаммолари
Вируслар ҳақида тушунча. Вирусларни тизимлаштириш. Вирусларнинг компьютер- га ва ОТ га таъсири. Вирусларнинг манба- лари ва уларни яратувчилар. вирусдан бир- ламчи ҳимоя. Антивирус дастуридан фойда- ланиш қоидалари. Ахборот хавфсизлигига таҳдидлар тушунчаси. Махфий маълумот- ларга таҳдид. Ҳимояланган маълумотларга таъсир этувчи манбалар, турлари ва усул-
лари. Антивирус дастурларини ўрганиш ва ўрнатиш.
8
Н, А
2
4.
Вирусларга қарши химоя тизимини қуриш
Вирусга қарши ҳимоя тизими ҳақида тушун-ча. Вируслардан ҳимоя қилувчи қу- рилма. Вируслардан ҳимоя қилиш дастури.
Ҳимоялаш бўйича ҳаракатлар режасини ишлаб чиқинг. Дастурларни компьютер ви-
8
Н, А, МХ
2
русларидан ҳимоя қилиш чоралари. Ахбо- рот объектларининг қийматини аниқлаш.
Ахборот объектларининг хавфсизлигига таҳдидларни таснифлаш.
5.
Ахборотларни хуқукий химояси
Ахборотни ҳимоя қилиш давлат тизимини ташкил қилиш. Махфий маълумотларнинг махфийлиги ва махфийлик даражаси бўйича таснифланиши. Сирларнинг тур- ларини тавсифлаш. Махфий маълумотлар
билан ишлашга қўйиладиган талаблар.
8
H,А
2
6.
Ахборотларни ташкилий химояси
Ташкилий ҳимоя тушунчаси. Асосий таш-килий фаолият. Ахборотни қайта ишлаш ва узатишнинг техник воситаларини ҳимоя қилишни ташкил этиш. Ахборотни ҳимоя қилиш учун кадрлар ва ресурсларни қўллаб- қувватлаш. Ахборот хавфсизлиги хизмати, унинг ташкилий тузилиши, бажарилган ва- зифалар. Асосий ташкилий ҳужжатлар. Ахборотни муҳофаза қилиш соҳасидаги корхоналар Ахборотни муҳандислик-тех-ник
ҳимоя турлари.
6
Н,А
2
7.
Ахборотларни химоялашни техник тизимлари
Ҳисоблаш тизими тушунчаси, маълумот-ларни қайта ишлашнинг автоматлаштирил-ган тизимилари. Ахборот хавфсизлиги тизимининг тузилиши ва ҳаракат тамойил-лари. Автоматлаштирилган тизимларни хавфсизлик синфлари бўйича таснифлаш. Хавфсизлик сиёсати тушунчаси. Ахборот хавфсизлиги дастурий таъминотининг тас-нифи. Махфий маълумотларнинг хавфсиз-лигини таъминлаш учун дастурлардан фой-даланиш. Дастурий таъминотни ҳимоя қилиш технологияси. Маълумотни рухсат-сиз ҳаракатлар-дан ҳимоя қилиш. Иденти-фикация дастури воситалари.
Маълумотни нусхалашдан ҳимоя қилиш.
Ҳимоянинг етарлилик тамойили. Почта алоқаси. Электрон имзо. Электрон сертифи- катлар. Интернетда тижорат ишлари. Ахборотларни кодлаштириш. Интернет
орқали электрон тўловларни амалга оши- риш
8
Н, А
2
10.
Ходимларни махфий маълумотларга киришини руйхатга олиш
Махфий маълумотларнинг таркибини аниқ- лаш, таснифлаш ва ошкор қилиш бўйича ишларни ташкил этиш. Ходимнинг махфий маълумотларга киришини тасдиқлаш маъ- лумотлар. Ахборот хавфсизлигининг крип- тографик воситалари. Шифрлаш усуллари- дан фойдаланиш. Матнни криптография
усулларидан фойдаланиб яратинг.
6
А
2
11
Фойдаланувчилар
идентификатцияси
Идентификация - бу фойдаланувчининг исм
бўйича аниқланиши. Тизимга киришга
Пароллардан фойдаланиш. Бир марталик фойдаланиш учун пароллар билан аутенти- фикация. Сертификатлаш орқали аутенти- фикация қилиш жараёнида ташкилотнинг роли. Ходимларни сертификатлар билан таъ-минлаш. Компьютерларда маълумотни ҳимоя қилиш усуллари. Пароль ҳақиқий-
лиги.
8
Н,А
4
13
Ахборот химояси методологияси
Ахборот хавфсизлиги ва уни ташкил этиш тамойиллари. Ҳимоя қилиш объектлари,
ҳимоя турлари. Ахборотни ҳимоя қилиш усулларининг умумий тавсифи.
6
Н,А
4
14
Электрон бизнес ва тижорат моделлари
Электрон бизнес тушунчаси. Электрон бизнес ва электрон тижорат ўртасидаги фарқ. Электрон бизнесда Интернетдан фой-
даланиш. Электрон бизнесни жорий этиш- даги асосий моделлар.
8
Н
2
15
Электрон бизнес тизимлари химоясининг муаммолари
Электрон бизнес ва электрон тижорат ахбо- рот хавфсизлиги билан боғлиқ муҳим муам- молардан биридир. Очиқ глобал тармоқда, электрон бизнес билан шуғулланадиган фой-даланувчилар учун кўплаб таҳдидлар мав-жуд. Электрон бизнесни ҳимоя қилиш
усуллари.
8
Н
2
16
Тармоқлар аро экранлаштирилган технология
Экранни ҳимояланган ички тармоқ техноло- гияси - бу "Фиревалл ёки Фиревалл" ихти- сослашган тизимни англатади. У тармоқлар ўртасида маълум бир шароитларда маълу- мотларни узатишни таъминлайди. Катта корхоналар учун хавфсизлик девори ўрна-
тиш маълумот хавфсизлигининг муҳим шар-тидир.
6
Н,А
4
17
Хусусий виртуал химояланган тармоқлар ва VPN тармоқлар
