Олий ва ўрта махсус таълим

ўз-ўзини ахлоқий баҳолаш – ўз хатти-ҳаракати ва хулқ-атворини ахлоқий баҳолаш. Офицер мазкур баҳо асосида ўз хулқ-атвори жамиятда қабул қилинган меъёр ва талабларга мос келиши ёки мос келмаслигини аниқлайди. Агар ҳарбий хизматчи ахлоқ кодекси ва умумҳарбий низомлардаги мезонларга таянса, унинг баҳоси жамоа, жамият баҳосига яқинлашади, унга мос келади, чунки бу ҳужжатларда бутун жамият талаблари акс этган.

Ўз-ўзига қўйилган баҳонинг пасайтириб юборилиши ўз кучига ишонмасликка, душман имкониятларига ортиқча баҳо беришга, жанговар ҳаракатларни ташкиллаштиришда бўйсунувчиларни жанг майдонида бошқаришда қатъиятсизлик ва қўрқоқликка, ишнинг формал томонларига эътибор қаратилишига олиб келади. Ўзига қўйилган баҳонинг ошириб юборилиши, аксинча, манманликка, ўзига ортиқча ишониб кетишига, душманга етарлича баҳо бермасликка ва ўзбошимчалик билан таваккалига қарор қабул қилишига олиб келади. Фақат ўз имкониятларини чамалаб кўриш, кучли ва кучсиз томонларни, афзаллик ва камчиликларни асосли ҳисобга олиш, догматизм ва волюнтаризмга чап бериб, офицерга хилма хил ва машаққатли вазифаларни бажариш имконини беради. Бундан ташқари, ҳарбий хизматчи дуч келадиган кўплаб муаммолар ташқи эмас, балки ички манбаларга эга. Инсон кўпинча “ташқи муаммоларни ҳал эта олмагани учун эмас, балки ўз-ўзини, ўз онгини, ўз фикрларини бошқара олмаганидан азобланади. Шу сабабли ташқи муаммоларни ҳал этиш ҳам унга ана шундай қийинчилик билан амалга ошади. Ваҳоланки, замонавий офицер ўз-ўзини таҳлил қилиш, ўзининг маънавий-ахлоқий ҳолатини бошқариш методологиясини мукаммал эгаллаши керак.

3. 
   ахлоқий қатъиятлилик - ностандарт вазиятларда руҳий ҳолатни (жангда қўрқувни енгиш, нимадандир ўзини чеклаш ва б.) сақлаб қолиш
   

қобилияти. Унинг ёрдамида офицер энг мураккаб вазиятларда ўз ҳис- туйғуларини назорат қилади, қўрқувни енгиб ўтади, жасорат, қахрамонлик кўрсатади. У офицерга зиммасидаги мажбуриятларини виждонан бажаришига имкон беради. Зеро, виждон амрига бўйсунганда муҳим қарорларни қабул қилиш, ўзига ўзи буйруқ бериш, ўзини ўзи ишонтириш осон кечади.