26
“Ўтиш даври ва миллий давлатчилик асосларини шакллантириш билан
боғлиқ биринчи галдаги ислоҳот ва ўзгаришларни ўз ичига олган дастлабки
босқич – 1991-2000 йиллар мамлакатимиз ҳаётида улкан из қолдирган ўтиш
даври, том маънода тарихий аҳамиятга эга бўлган давр бўлди”
8
.
Ўтиш даврида авваламбор,
Миллий давлатчиликнинг ҳуқуқий асоси яратилди:
Ўзбекистон Республикаси Конституцияси ишлаб чиқилди ва қабул
қилинди;
Давлатчиликнинг маъмурий буйруқбозликдан бошқарувидан
демократик бошқарувга ўтишнинг заминлари яратилди;
Ижро ҳокимиятининг самарали тизими ва тузилмаларини яратилди;
Суд ҳокимияти тизими шакллантирилди;
Миллий хавфсизлик органлари шакллантирилди;
Қишлоқ ҳўжалиги тубдан ислоҳ қилинди, ғалла мустақиллигига
эришилди;
Бозор иқтисодиётининг асослари яратилди;
Бозор иқтисодиёти талабларига жавоб берадиган молия ва банк тизими
шакллантирилганлиги ва бошқалар билан асосланади. Ўзбекистон
жамияти
ўтиш даври
вазифаларини амалга ошириб, жамият ижтимоий ҳаёти
соҳаларида ўз негизида ривожлана бошлайди.
Ўзбекистон Республикаси Биринчи Президенти асарларида тараққиёт
моделларининг хилма-ҳиллиги, тараққиётнинг “Ўзбек модели”
асослаб
берилган. Бунда “тараққиёт” тушунчасининг маъно-мазмунига алоҳида
эътибор бериш лозим. Тараққиёт бу- такрорланмас, маълум бир мақсадга
йўналтирилган ҳамда моддий ва маънавий ҳаёт соҳаларининг ҳуқуқий
ўзгариши, янги сифатларга яратишга олиб келувчи фалсафий категориядир.
Ўзбекистон
Республикаси
Биринчи
Президенти
асарларида
тараққиётнинг якка-ю ягона модели йўқ деган ғоя илгари сурилади.
8
Ислом Каримов. Ўзбекистон Республикасини16 йиллик мустақил тараққиёт йўли.– Т.2007.
27
Демократия моделларининг хилма-хиллиги асослаб берилади. Тараққиёт
моделлари хилма-хиллигини эътироф этиш муҳим
демократик принцип
ҳисобланади. Аксинча уни эътироф этмаслик, демократиянинг моҳиятига зид
ҳодисадир. Чунки ҳар қандай умуминсоний ҳодиса
миллий негизда
ривожланади ва амалга ошади. Бу ҳар бир халқнинг миллий маънавий мероси
хусусиятлари, тафаккур ва турмуш тарзи билан бевосита боғлиқдир.
28
Тараққиёт моделининг хилма-хиллигида “модель” тушунчаси тараққиёт,
андоза, ривожланиш маъносини англатади. Бугунги дунё тараққиётида
жамият
ривожланиши билан боғлиқ турли хил моделлар эътироф этилган.
“Европа модели”
“Хитой модели”
“Япония модели”
“Швеция модели”
“Америка модели”ва ҳаказоларда кўриш мумкин.
“Ўзбек модели” эса ана шу жамият ривожланишининг ўзига хос
кўринишидир ва ривожланишнинг ўзига хос йўлидир. Бу И.А.Каримовнинг
“Ўзбекистон бозор иқтисодиётига ўтишнинг ўзига хос йўли”
асарида атрофлича
асослаб берилган. “Ўзбек модели” қуйидаги хусусиятлар билан характерланади:
1. Иқтисодиётнинг мафкурадан холилиги ва унинг сиёсатдан устунлиги;
2. Давлат – бош ислоҳотчи;
29
3. Қонун устуворлиги;
4. Кучли ижтимоий сиёсат;
5. Ислоҳотларни босқичма-босқич амалга ошириш.
Ўзбекистон жамиятининг ривожланишида эришилаётган ютуқларни
Do'stlaringiz bilan baham: