Олий таълим тизими педагог ва раҳбар кадрларини қайта тайёрлаш ва уларнинг малакасини оширишни



Download 0,84 Mb.
Pdf ko'rish
bet63/83
Sana22.02.2022
Hajmi0,84 Mb.
#98583
1   ...   59   60   61   62   63   64   65   66   ...   83
Bog'liq
6.2-Адабиёт-ўқитиш-методикаси

Рамзийлик. Постмодерн эстетикада рамзийлик тушунчаси ҳам ғоят муҳим 
ўрин тутади. Ҳатто, айтиш мумкинки, постмодерн адабиёт учун сўзнинг ўз 
маъносидан кўра унинг рамзий маъноси муҳимроқ саналади. Матннинг ўз 
ва кўчма маънолари ўртасидаги айирма баъзан замоний оралиқ борлигидан 
келиб чиқади, яъни ифода этилган маъно кўзда тутилганидан олдин келади. 
Гоҳида фарқлар лингвистик асосга эга бўлади, яъни асл маъно сўзга 
таянади, рамзий маъно эса оҳанг, бирор жумла ёки бутун асарнинг ўзи 
орқали ифодаланади. Айрим ҳолларда сўзнинг ўз ва рамзий маъносидаги 
фарқ матнни идрок этиш йўсинидан келиб чиқади, яъни ифодаланган 
маъно грамматик қоидаларга мувофиқ қабул этилади, кўзда тутиладиган 
маъно эса ўқирман томонидан контекстдан келтириб чиқарилади. Ушбу 
айирмалар туфайли матнни тўғри тушуниш билан уни рамзий идрок этиш 
ўртасидаги фарқ пайдо бўлади. 
Постмодерн эстетика сўзнинг ўз маъноси ҳисобига кўчма маъносини инкор 
этишни ҳам ёки аксинча, кўчма маъно ҳисобига ўз маъносини тан 
олмасликни ҳам нотўғри ҳисоблайди. Биринчи ёндашув эмпиризмни, 
иккинчиси эса догматизмни пайдо қилади деб қарайди. Тилнинг рамзийлиги 
ана шу икки маъно ўртасидаги фарқдан келтириб чиқарилади. Масалан, “Бу 
ер совуқ экан” деган ифода ўз маъносида ҳаво даражасининг пастлигини 
англатса, кўчма маънода эшикни ёпиш кераклигини билдириши мумкин. 
“Кун ёниб кетяпти” дейиш қуёшга ўт кетганини эмас, балки куннинг ўта 
исиб кетганини англатади. Рамзийлик фақат тил орқалигина юзага 
чиқмайди. Бу транслингвистик ҳодиса сўздан ташқари, имо-ишора ва вазият 
орқали ҳам пайдо қилиниши мумкин. Шунинг учун ҳам структурал 
адабиётшунослик назариётчиси Ролан Барт рамзнинг образга тенг ҳодиса 
эмас, балки фикру қарашлар хилма-хиллигини англатувчи тушунча эканини 
алоҳида таъкидлайди.
Профессор Ҳ. Болтабоев рамз ва рамзийликка хос белгилар тўғрисида ёзади: 
Рамз ...фақат шартли равишда ва шу матн доирасида кўчма маъно 

Download 0,84 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   59   60   61   62   63   64   65   66   ...   83




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish