O’lchash vositalarining metrologik tavsiflarini me’yorlash

7 – rasm. Elektrodinamik o‘lchash asbobining tuzilshi va xossalari. 

---

O‘lchash asboblariga maxsus shartli belgilar chizilgan bo‘ladi va bu belgilar 
asosida o‘lchash asbobining muhim fazilatlari borasida kerakli ma’lumotlarni 
olishimiz mumkin. Quyida shu belgilarning asosiylarini keltirib o‘tamiz.

A. Asosiy o‘lchash birliklari va ularning karrali va ulushli qiymatlari: 
 kА, kV, mA, mV, W, MW, Nz, kHz

B. O‘lchash zanjiridagi tokning turi:
~ 
o‘zgaruvchan tok zanjirida ishlaydi; 
–
o‘zgarmas tok zanjirida ishlaydi;
 
~
ham o‘zgaruvchan, ham o‘zgarmas tok zanjirida ishlaydi.
C. Xavfsizligi:
 
Beshqirrali yulduzcha chizilgan bo‘lib, agar uning ichida 
hech qanday raqam bo‘lmasa, u holda 500 voltli kuchlanish ostida sinalgan bo‘ladi. 
Agar, raqam yozilgan bo‘lsa, masalan 2, bunda asbob 2000 volt kuchlanishida 
sinalgan bo‘ladi. 
 

D. Foydalanish holati: 
⊥
– vertikal holatda joylashtiriladi, 
⎯
gorizontal holatda joylashtiriladi; 60° –
qiya holatda joylashtiriladi. 
 

E. Aniqlik klasslari: 0,5; 1,0 
kabi. 
 
О‘lchash vositalarining umumiy shartli belgilari 
 
Raqamli o‘lchash asboblari, o‘lchash o‘zgartkichlari 
Raqamli o‘lchash asboblari. Raqamli o‘lchash asbobi deb, o‘lchash borasida 
uzluksiz o‘lchanayotgan kattalikni natijasi raqamli qayd etish qurilmasida yoki 
raqamlarni 
yozib 
boruvchi 
qurilmada 
diskret 
tarzda 
o‘zgartirilib, 

---

indikatsiyalanadigan asboblarga aytiladi. Raqamli o‘lchash asboblari hozirgi 
kunda juda keng tarqalgan. 
Raqamli o‘lchash asbobining funksional chizmasi 5.8 – rasmda keltirilgan: 
KAO‘ – analog o‘zgartkich; ARO‘ – analog – raqamli o‘zgartkich; RQQ – raqamli 
qayd etish qurilmasi.