Gepatit A
Gepatitning bu turi eng oddiy va keng tarqalgan hisoblanadi. Bu kasallikning yana bir nomi Botkina kasalligidir. Kasallik yuqishidan boshlab 7-50 kun oralig'ida tana sarg'ayadi. Inkubatsion davrning oxirida badan sariqlashmaguncha kasallik yuqumli bo'ladi. Ko'pincha kasallik tana harorati oshishi, grippga o'xshash simptomlar bilan davom etadi, undan tashqari siydik to'q rangga bo'yalib, najas aksincha rangi ochiqishadi. Kasallik deyarli hech qanday muolajasiz 1 haftadan 2 oy ichida o'tib ketadi, lekin yana yarim yil mobaynida jigarga og'irlik qilmaydigan ovqatlanish va harakat qilish lozim. Kasallik avji olgan payti kasal yotib va maxsus dieta qilishi shart. Kam hollarda tuzalish uchun kapelnitsa talab etiladi. Gepatit A odatda tozalikka rioya qilmaslik natijasida vujudga keladi. Kasallikni oldini olish maqsadida meva va sabzavotlarni iloji bo'lsa qaynagan suvda yaxshilab yuvish, vodoprovod suvini qaynatib yoki filtrlab ichish, qo'lni tez-tez sovun bilan yuvib turish kerak.
Gepatit B
Gepatitning ushbu turi juda xavflidir. Uni ko'pincha sivorotkali gepatit deb ham atashadi. Gepatit B qondan o'tadigan kasallikdir. Uning darajasi turlicha bo'lib jigar serrozi va rakga olib kelish xavfi ham mavjud. Tish chyotkasi, stomatolog asboblari, manikyur anjomlari, shpritslar kasallik o'tkazuvchilaridir. Undan tashqari homilador onadan homilaga va jinsiy aloqa orqali o'tishi ham mumkin. Odatda kasallik yuqqanidan boshlab 50-180 kun ichida namoyon bo'ladi. Uning alomatlariga tana haroratining oshishi, badan qaxshashi, qayd qilish va ko'ngil aynashni kiritishimiz mumkin. Undan tashqari siydik rangini to'qqa bo'yalishi kuzatiladi. Kasallikni oldini olish uchun sterillangan asboblardan, bir martalik shpritsdan foydalanish kerak. Gepatit Bni davolashda immunitetni oshiruvchi dorilar, gormonal preparatlar va antibiotiklar qo'llaniladi. Eng yaxshi profilaktika vositasi bu Gepatit B privivkasini olish.
Gepatit C
Gepatitning eng og'ir shakli bo'lib, asosan qon quyish orqali yuqadi. Ayrim hollarda jinsiy aloqa orqali va homilador ayoldan homilaga o'tishi mumkin. Bu kasallik yuqishidan namoyon bo'lgunga qadar 2 haftadan 26 haftagacha o'tish mumkin. Bu degani kasal yuqtirib olgan odam o'zi bilmagan holda boshqalarga yuqtirib yurishi xavfi bor. Gepatitning bu shaklida badan sariqqa bo'yalmaydi. Ayrim hollarda tana harorati oshishi kuzatilishi mumkin. Lekin jigar uchun u juda zararli bo'lib, vaqt o'tib jigar shishiga olib kelishi mumkin. Gepatit Cning zararli tomoni shundaki, u doimiy simptomsiz kasallikka aylanishi mumkin. Bunda jigar yillar mobaynida virusdan zaharlanib rak kasalligiga uchrashi mumkin. Afsuski, Gepatit Cga qarshi privivka ishlab chiqilmagan. Shuning uchun hozirgi kunda donor qoni ushbu virus mavjud emasligiga batafsil tekshiruvdan o'tadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |