Oila va jamiyatning o`zaro ijtimoiy siyosiy va ma`naviy munosabatlari

- barqaror elementlar, ya'ni madaniy universaliyalarni; 

-  muayyan  tarixiy  sharoitda  vujudga  keladigan  va  yo‘q  bo‘lib  ketadigan 

o‘tkinchi elementlarni o‘z ichiga oladi.  

                                                 

1

1

 Karimov I. Yuksak ma‟naviyat - yengilmas kuch. –T.: Ma‟naviyat, 2008.-B.19. 

---

 

19 

Xulosa 

 

Oilani  rivojlantirish  va  uning  farovonligini  ta‟minlash  mamlakatimizda 

Prezidentimiz  rahnamoligida  amalga  oshirilayotgan  davlat  siyosatining  asosiy 

yo„nalishlaridan  biridir.  Bosh  qomusimizning  63-moddasida  oila  jamiyatning 

asosiy  bo„g„ini  bo„lib,  jamiyat  va  davlat  muhofazasida  bo„lish  huquqiga  egaligi, 

nikoh  tomonlarning  ixtiyoriy  roziligi  va  teng  huquqligiga  asoslanishi 

mustahkamlangan. 

Aynan  shu  bois  tadqiqot  oilalarda  qaror  topgan  ma‟naviy-axloqiy 

qadriyatlar,  an‟anaviy  ijtimoiy  institutni  rivojlantirish  omillari,  shuningdek, 

jamiyatimizning  asosiy  bo„g„ini  bo„lgan  oilani  mustahkamlashda  milliy 

qadriyatlarning o„rni va ahamiyatini aniqlashga qaratildi. 

Tadqiqotda  ishtirok  etgan  aksariyat  fuqarolarning  fikricha, oila ma‟naviyat, 

odob-axloq  va  tarbiya  sohasida  muhim  o„rin  tutadi.  So„rov  davomida  ko„pchilik 

fuqarolar  (89,6  foiz)  davlatimizning  oila  muammolariga  qaratayotgan  e‟tiborini 

yuksak  baholaydi.  Ishtirokchilarning  90  foizdan  ziyodi  oilada  ma‟naviyat  va 

ma‟rifatni  yuksaltirish  bilan  bog„liq  masalalarni  hal  etishda  davlat  faol  ishtirok 

etayotganini ta‟kidlagan. 

Tadqiqot  natijalariga  ko„ra,  ijtimoiy  institutlar  ham  fuqarolar  ma‟naviyati 

yuksalishiga  katta  ta‟sir ko„rsatmoqda.  Oila  (86,7  foiz),  mahalla  (48  foiz),  ta‟lim 

muassasalari  (52,3  foiz),  ijtimoiy  muhit  (35,9  foiz),  ommaviy  axborot  vositalari 

(25 foiz) shular jumlasidandir. 

Ijtimoiy  so„rov  O„zbekiston  fuqarolari  davlatimiz  tomonidan  ma‟naviy-

axloqiy  sohada  amalga  oshirilayotgan  siyosatni  yuqori  baholashini  ko„rsatdi. 

Fuqarolarimizning  fikricha,  ma‟naviy-axloqiy  qadriyatlar  jamiyatning  negizini 

tashkil qiladi. 

Fuqarolarning 73,5 foizi o„z oilasi farovonligini “juda yaxshi” va “yaxshi”, 

deb  baholaydi. Aksariyat  ishtirokchilarning  fikricha, baxtli oilaviy  hayot  – o„zaro 

ishonch,  hurmat,  mehr-muhabbat  asosida  qurilgan  mustahkam  nikohdir. 

---

 

20 

Fuqarolarimizning  91,6  foizi,  ayniqsa,  qishloq  aholisi  o„z  oilasini  mustahkam  va 

baxtli, deb biladi. 

Yurtdoshlarimizning  fikricha,  oila  ijtimoiy  maqsadlar  tizimini  ishlab 

chiqishda  muhim  o„rin  tutadi.  So„rov  shuni  ko„rsatdiki,  avlodlar  vorisiyligi 

zamonaviy oilada qaror topgan muhim qadriyat bo„lib, kattaga hurmat, kamtarlik, 

mehnatsevarlik,  jamiyatda  munosib  o„rin  egallash,  yoshi  kichiklar  va  o„zgalar 

ko„magiga muhtoj insonlarga g„amxo„rlik qilishni ko„zda tutadi. 

Oila  –  jamiyatning  nikohga  yoki  qon-qarindoshlikka  asoslanadigan  muhim 

instituti.  Oilaviy  munosabatlar  nasl  qoldirish  uchun  zarur  shart-sharoitlar 

yaratadigan  va  bolalarni  tarbiyalash,  ularga  jamiyatning  madaniy  an'analarini 

singdirishga  qulay  zamin  hozirlaydigan  shaxslararo  o„zaro  aloqalarning 

norasmiyligi  bilan  ajralib  turadi.  Oilaviy  munosabatlar  qarindoshlik  aloqalari 

bilangina  cheklanmaydi:  ular  oila  a'zolarining  bir-biri  oldida  o„zaro  ma'naviy 

javobgarligi,  birgalikdagi  mehnat  va  turish-turmush  hamda  ular  bilan  bog„liq 

bo„lgan  va  huquq  bilan  tartibga  solinadigan  mulkiy  munosabatlar  bilan 

mustahkamlanadi.  

---

 

21