Oila- bu odob-axloq, xushmuomlalik, mehnatsevarlik asosida qurilgan boʻlishi, insonlar oʻrtasidagi munosabat va muloqotlarda oʻta muhim va shaxsning feʼl-atvori, yurish-turishida alohida ahamiyat kasb etadi. Agar oila oʻz farzandini Vatanga muhabbat va sadoqat ruhida tarbiyalasa, bu his-tuygʻu unga butun hayoti davomida hamroh boʻladi
Oila nima? "Oila" tushunchasining klassik ta'rifini ingliz sotsiologi Entoni Giddens bergan. Uning fikriga ko'ra, bu to'g'ridan-to'g'ri oilaviy aloqalar va odamlarning umumiy hayoti bilan bog'langan odamlar guruhi bo'lib, ularning kattalar a'zolari bolalarga g'amxo'rlik qilish mas'uliyatini o'z zimmalariga oladilar. Ular o'rtasidagi munosabatlar qon rishtalari (aka-uka, opa-singillar, bobo-buvilar) yoki turmush qurish asosida yuzaga keladi. Batafsil: https://www.nur.kz/family/relationship/1745405-cto-takoe-sema-i-semejnoe-scaste/
Oila jamiyatning ajralmas qismi bo‘lib, barkamol shaxsni shakllantirishga xizmat qiladi. Busiz odam yolg'iz, jamiyatdan uzilib qoladi. Har bir inson uni uyda kutib, qo'llab-quvvatlovchi va qo'llab-quvvatlash hissini beradigan yaqin va sevimli odamlarga ega bo'lishni xohlaydi.
Zamonaviy dunyoda muvaffaqiyatga erishish har doim ham yaxshi mashinaga, ko'chmas mulkka ega bo'lishni yoki korporativ zinapoyaga ko'tarilishni anglatmaydi. Har qanday insonning muvaffaqiyatida oila katta rol o'ynaydi. Va ko'p hollarda, bu har birimiz uchun taqdirning eng qimmatli sovg'asiga aylanadi. Avvalo, er va xotin, bolali ota-onalar, bobo va buvilar esga olinadi. Sevgi va g'amxo'rlik, quvonch va qayg'ular, odat va an'analar, ikki mehribon yurak bir vazifani bajarish uchun bosib o'tishi kerak bo'lgan mashaqqatli, mashaqqatli yo'l haqida deyarli hech kim eslamaydi. “Oila” tushunchasining shakllanishida aynan mana shu narsa yotishi kerak.
Inson borki, oilada tugʼiladi, voyaga yetadi. Oilalardan jamiyat tashkil topadi. Baxtli va farovon oilalar koʼpaysa, jamiyat rivojlanadi.
Oila – ijtimoiy hayotning abadiyligini, avlodlarning davomiyligini, tarbiyaning uzluksizligini taʼminlaydigan, kelajak avlod, qadriyatlar tizimiga oʼz taʼsirini koʼrsatadigan ijtimoiy makon.
Oila boshqa tarbiyaviy muassasalardan farqli ravishda odamning butun hayoti davomida uning taqdiriga hamda yuksalishiga katta ta’sir ko’rsatadi. Oila tarbiya vazifasining bu ulkan miqyosi uning mafkuraviy va psixologik ta’sir ko’rsatishining chuqur o’ziga xosligi bilan uyg’unlashib ketadi. Bu esa uni oliy darajada ta’sirchan qilibgina qolmay, shu bilan birga shaxsni shakllantirish jarayonining zarur bo‘g‘iniga ham aylantiradi.
Oila boshqa tarbiyaviy muassasalardan farqli ravishda odamning butun hayoti davomida uning barcha tomonlariga, qirralariga ta’sir ko’rsatishga qodirdir va odatda ta’sir ko’rsatadi. Oila tarbiya vazifasining bu ulkan miqyosi uning mafkuraviy va psixologik ta’sir ko’rsatishining chuqur o’ziga xosligi bilan uyg’unlashib ketadi. Bu esa uni yuqori darajada ta’sirchan qilibgina qolmay, shu bilan birga shaxsni shakllantirish jarayonining zarur bo‘g‘iniga ham aylantiradi.
Do'stlaringiz bilan baham: |