Oftob urishida 1-yordam ko’rsatish

Talvasa sindromida shoshilinch yordam
Talvasalar (tirishishlar) tana mushaklarining g'ayriixtiyoriy qisqarishlari boiib, ular birdaniga xurujlar ko'rinishida paydo boiishi, turli vaqt davom etishi bilan xarakterlanadi va markaziy asab tizimi shikastlanishining klinik belgisi boiib hisoblanadi.
Talvasalar xuruji natijasida bemor organizmida qon aylanishi, nafas, markaziy asab tizimi va boshqa hayotiy muhim a'zolar va tizimlar funksiyalarining izdan chiqishiga talvasa sindromi deyiladi.
Etiologiyasi. Neyrotoksikoz, o'tkir infeksion kasalliklar, gipertermiyalar, meningitlar, meningoensefalitlar, kalla-miya shikastla-nishlari, bosh miyaning hajmiy jarayonlari, epilepsiya, bosh miyaga qon quyilishlar, emlashga javoban allergik reaksiyalar, chaqaloqlarning gemolitik kasalliklari, asfiksiya va boshqalar.
Klinikasi. Talvasa sindromining klinikasi o'ta polimorf, ya'ni turli-tuman boiib, u talvasa sindromini keltirib chiqargan sabablarga, organizmning umumiy holatiga, lining reaktivligiga va boshqalarga bogiiq bo'ladi. Talvasalar paydo boiish vaqti, davomiyligi, og'riq bilan bog'liq yoki bog'liq emasligi, asab tizimining zararlanish darajasi, talvasa xuruji vaqtida es-hushning yo'qolish darajasi, xurujlarning yuzaga kelish chastotasi va tarqalganligiga ko'ra turli xil bo'ladi. Talvasalarning quyidagi turlari farq qilinadi:

1. 
   Klonik talvasalar — tana mushaklarining orqama-orqa, tez-tez va notekis qisqarishlari bo'lib, ular ritmik yoki aritmik boiishi mumkin. Bu xildagi talvasalar asosan bosh miya po'stloq qismi ta'sirlanishi natijasida kelib chiqadi.
   
2. 
   Tonik talvasalar — tana mushaklarining uzoq vaqt davom etuvchi qisqarishlari bo'lib, ular asta-sekin paydo bo'ladi va uzoqroq davom etadi. Bu xil talvasalar asosan bosh miya po'stloq osti markazlarining ta'sirlanishi natijasida kelib chiqadi hamda ular lokal yoki umumiy bo'lishi mumkin.
   

d) Toniko-klonik talvasalar — bunda har ikki turdagi talvasalar bir vaqtning o'zida orqama-keyin paydo bo'ladi.
Talvasa xuruji boshlanishida bemor birdaniga tashqi muhit bilan aloqasini to'xtatadi, ko'z olmalari awal suzilganga o'xshab harakat qiladi, so'ngra esa tepaga yoki yon tomonga tortib qotib qoladi, bemor boshini orqaga tashlab, qo'llari tirsaklarida bukiladi, oyoqlari to'g'rilanadi, jag'lari mahkam yumiladi, nafas va puls sekinlashadi, ba'zan esa apnoe ham bo'lishi mumkin. Bu talvasa xurujining tonik fazasidir. Shundan keyin xurujning klonik fazasi boshlanadi: awal mimika mushaklarida titrash paydo bo'ladi va u tezda butun tana bo'ylab tarqaladi, nafas shovqinli va xirillagan bo'ladi, taxikardiya kuzatiladi, bemorning og'zidan ko'pik ajralib chiqa boshlaydi. Talvasa xurujlari har xil vaqt davom etishi mumkin va ayrim hollarda hatto bemorni o'limga olib kelishi ham mumkin.