Оғиз бўшлиғи аъзолари ва юз-жағ соҳалари тўқималарини

 
Кўз ости анестезияси 
86 

---

Уч шохли нервнинг иккинчи шохи n.maxillaris, қанот танглай 
чуқурчасидан кўз пастки ёриғига ўтиб, куз ости нерви (n. infraorbitalis) номини 
олади ва кўз косасининг пастки деворидаги эгатчасидан ўтиб, кўз ости каналига 
киради ва юқори жағнинг олд юзасига кўз ости тешигидан чиқади.
Анестезия худуди
кўз ости тешиги атрофи ҳисобланади, 6-15 ёшли 
болаларда кўзости тешиги, кўз косасининг пастки чети ўртасидан 0,2-0,4 см. 
пастроқда жойлашади. 
Анестезия техникаси
. Болаларда оғиз ташқарисидан бажариш усули жуда 
оддий ва қулай. Чап қўлнинг кўрсаткич бармоғини кўз косаси пастки четининг 
ўртасига қўйиш керак. Яшил бриллиант эритмаси билан, кўз қорачиғи ўртасидан 
вертикал чизиқ ўтказиб, анестезия худуди проекцияси белгиланади. Кейин игна 
суякка перпендикуляр ҳолатда киритилиб томирга тушмаганлигига ишонч ҳосил 
қилинади ва 0,5-1 мл оғриқсизлантирувчи эритма юборилади. Бола хирургнинг 
қўлини туртиб, тасодифан суриб юбормаслиги ва бошқа кутилмаган ҳатти-
ҳаракатлари билан игна йўналишини ўзгартирмаслиги учун, анестезия давомида 
шифокор чап қўлининг кўрсаткич бармоғи кўз косаси пастки даворининг четида 
туриши керак. Игна чиқариб олинганидан сўнг, эритма киритилган соҳа (юмшоқ 
тўқималар) тампон билан суякка босиб ушлаб турилади.
Оғиз ичидан бажариш усули
. Анестезия ўтказилаётган томонда 
кенгайтиргич ёрдамида юқори лаб юқорига ва ташқарига тортилади. Чап қўлнинг 
кўрсаткич бармоғини (агар инъекция ўнг қўлда бажарилса) кўз косасининг пастки 
87 

---

четига қўйилади. Сут тишлар окклюзиясида игна молярлар орасидан, доимий 
тишлар окклюзиясида – премолярлар орасидаги ўтув бурмасидан юқорироқ 
санчилади ва пастдан юқорига кўз ости соҳасига чап қўл бармоғи томон тўқимага 
киритилади. Шприц поршенини орқага тортиб, игна томирга тушмаганлигига 
ишонч ҳосил қилиб, каналга киритмасдан, тешик атрофига 0,5 мл 
оғриқсизлантирувчи эритма юбориб, шу жой тампон билан босиб, ушлаб 
турилади. 
Болаларда суяклар зичлиги пастлиги, остеон каналлари кенг эканлиги, cуяк таркибида 
органик моддалар кўплиги, кўзости каналнинг ичи ва оғзи торлиги ҳамда бошқа 
ҳусусиятларни назарда тутиб, кўз ости анестезияси ўтказилаётганда, анестетикни каналга 
киритиш зарурати йўқ. Бундай услубда ўтказилган анестезия жуда самарали ҳисобланади. 
Доимий кесув, қозиқ ва премоляр тишлар болаларда камдан-кам олинади, бироқ айнан 
шундай ҳолатларда юқори жағда амбулатория шароитида ўтказиладиган барча 
аралашувларда кўз ости анестезиясини оғиздан ташқари усул билан ўтказиш тавсия 
этилади. 
Ёдингизда бўлсин!