PARAZITLAR QAYSI ORGANLARDA YASHASHI MUMKIN?
Gijja parazitlari donor tanasining qay sohasida faolligiga qarab ikki toifaga bo’lingan.
Gastrointestinal — me’da-ichak tizimning turli bo’linmalarida yashovchi gijjalar. Ichak parazitlarining 100 ga yaqin turi va ichakning har bir qismi uchun o’nlab tur mavjud. Ingichka ichakda askaridlar, antilostlar, keng tasmalilar va boshqa ularning «qarindoshlar»i yashaydi. Ingichka ichak kichik tasmali ostritsalar va boshqalar bilan «yashash joyini bo’lishadi». Tibbiy adabiyotda bir kishi turli xil parazit turlari bilan bir vaqtning o’zida zararlanganligi hollari ham bayon qilingan.
To’qimalar — gijjalar a’zolarda, to’qimalarda va hatto qonda joylashgan. Zamonaviy tibbiyot paragonimoz (o’pka), sistitserkoz (miya), exinokokkoz (jigar) va filyarioz (limfatik tomirlar) bilan muvaffaqiyatli kurashib kelmoqda. Ba’zi gijjalarning lichinkalari qon tizimi orqali organizm bo’ylab harakatlanib, har qanday a’zoga tasodifiy birikishi mumkin. Agar tuxumlar ko’p bo’lsa, butun organizmni zararlashi mumkin.
PARAZITLAR TURIGA QARAB GIJJALAR BELGILARI
Odamlarda turli xil gijjalar bilan kasallanganda yuzaga keladigan alomatlar farq qiladi. Parazit infektsiyaning davomiyligi va kuchini, bemorning infektsiyadan oldingi holatini hisobga olish kerak. Quyidagi jadvalda odamlarda gijjalar turi mavjudligiga qarab asosiy belgilari tahlil qilinadi.
Parazit turi (kasallik) Yuqish yo’li Alomatlari Alomatlar paydo bo’lish vaqti Ostritsa (enterobioz) O’simlik mahsulotlari iste’moli orqali. Orqa chiqaruv teshigi atrofida kechki qichishish, najasda parazitlar mavjudligi, kindik sohasida keskin, qisqa muddatli og’riqlar. Yuqganidan 2-3 kun o’tib Qilbosh gijja (trixotsefalyoz) Antisanitariya sharoitlarida tayyorlangan oziq-ovqatlar orqali. Alomatlar faqat jiddiy zararlanganlikda seziladi: ich ketishi, qorindagi og’riqlar, ishtahaning bu zilishi, appendiksning yallig’lanishi. Bolalar o’sishdan to’xtab qolishi, to’g’ri ichak tushib qolishi mumkin. Bir necha hafta
Keng tasmasimon (difillobotrioz) Zararlangan baliqni yeyish. Ushbu parazit bemor ichida 25 yilgacha yashashi mumkin. Ichakning mexanik jarohatlari, avitaminoz, ichak o’tkazmasligi, organizmning intoksikatsiyasi, allergiya. Bir necha hafta
Yumaloq chuvalchang (ankilostomidoz) Zararlangan tuproqda yalangoyoq yurganda. Parazit kirgan sohada qichishish, shish va qizarish. Yo’tal, balg’am ajralishi, bronxlar va o’pka shikastlanishi . Holsizlik, bosh aylanishi. Ayollarda hayz sikli buziladi. Erkaklarda – impotentsiya. Bir necha kun
Askarida (askaridoz) O’simlik mahsulotlari iste’moli orqali. Ichaklardagi og’riq, peritonit, bronxit, pnevmoniya, jigar, me’da osti bezi kasalliklari. Oshqozon-ichak traktidan qizilo’ngach yoki nafas yo’llariga o’tib, bo’g’ilishga sabab bo’lishi mumkin. 3 oy atrofida Trixinella (Trixinellyoz) Yaxshi ishlov berilmagan go’sht orqali. Ko’ngil aynishi, jig’ildon qaynashi, ich ketishi. 2 kun Fastsiola (fastsiollez) O’simliklar va suv. Isitma, quruq yo’tal, ishtahaning pasayishi, qorindagi og’riqlar. 2-4 hafta
Do'stlaringiz bilan baham: |