Ochiq dars ishlanmasi darsning maqsadi

Mustahkamlash.

1-mashq. Oʻquvchilarga ixtiyoriy uchburchak chizishlari aytildi. Soʻngra chizilgan uchburchakka ichki aylana chizish topshirigʻi berildi. Ichki aylananing markazi uchburchak burchaklari bissektrisalari kesishish nuqtasida boʻlishini bilgan holda chizmani chizish ancha sodda masalaga aylanishi oʻquvchilarga tushuntirildi.
2-mashq. Darslikdagi 37.1 mashq asosida teng tomonli uchburchakka va kvadratga ichki chizilgan aylana radiusini hisoblash masalani koʻrildi. Masala “mantiqiy ketme-ketlik” asosida ishlandi.
1-mantiqiy mushohada: Teng tomonli uchburchak yuzasi ga teng.
2-mantiqiy mushohada: Teng tomonli uchburchak yarim perimetri ga teng.
3-mantiqiy mushohada: Mavzuda keltirilgan teoremaga koʻra
Demak, topilganlarni oʻrniga qoʻyish va quyidagi natijani qoʻlga kiritish mumkun. bu yerda a-uchburchak tomoni uzunligi.
Shu usulda, urinish nuqtasiga oʻtkazilgan radiusning urunmaga perpendikulyar boʻlishi xossasiga koʻra oʻquvchilar bilan birgalikda kvadrat uchun natijalari olindi.
3-mashq.

Yuqoridagi chizmadagi toʻrtburchak perimetrini topish talab etiladi.
Ushbu mashqni bajarishda diqqatni jamlash va xotirani ishga solish oʻquvchilardan talab etilar edi. Diqqatni jamlash natijasida oʻquvchilar masalada koʻpburchak perimetirni topish talab qilinayotganligi, buninr uchun uning tomonlari uzunliklarini aniqlash kerak boʻlishini anglashdi. Xotiraga tayangan holda Aylanaga bir nuqtadan oʻtkazilgan urunmalar teng boʻlishi xossasi esga olindi. Xossa yordamida masaladagi uzunliklari keltirib oʻtilmagan kesmalarning uzunliklari ham mos ravishda 2,3; 2; 3 va 4 birlik boʻlishi va natijada perimetr 22,6 birlikka teng boʻlishi aniqlandi.

4-mashq. Ushbu mashqda sinfdagi oʻquvchilar uchta guruhlarga ajratildi, guruhlarga “Yosh Pifagorchilar guruhi”, “Beruniy izdoshlari guruhi” va “Evrika guruhi” nomlari berildi. Har bir guruhga aylanaga tashqi chizilgan teng yonli trapetsiyaning yon tomoni uzunligi uning oʻrta chiziq uzunligiga teng boʻlishini isbotlash masalasi berildi. “Evrika” guruhi ishitrokchilari masalani eng birinchilardan boʻlib bajarishdi. Masalaning yechimi quyidagicha keltirildi:

Agar teng yonli trapetsiya asoslari uzunliklari a va b ga, yon tomoni uzunligi esa c ga teng boʻlsa, u holda toʻrtburchakka ichki aylana chizish shartiga koʻra a+b=c+c bundan esa c= kelib chiqadi, trapetsiya oʻrta chizigʻi uzunligi ham ga teng edi, yani yon tomon uzunligi oʻrta chiziq uzunligiga teng.
Guruh faollari maqtov va etirof bilan ragʻbatlantirildi.

Oʻquvchilar bilimini baholash.
Dars davomida faol ishtirok etgan, savollar aniq va toʻgri javob bergan oʻquvchilar a’lo baholar bilan baholandilar. Geometrik qonuniyatlarni aniq, izchil va mantiqiy bogʻlangan holda, dadil bayon etgan oʻquvchilar maqtovlar bilan etirof etildi.

5. 
   Uyga vazifa.
   

Dars yakunida oʻtilgan mavzuga xulosa qilindi. Uyga vazifa sifatida oʻtilganlarni takrorlash, qoidalarni yod olish, shuningdek darslikdagi 37.10-mashqni bajarib kelish topshirigʻi berildi.