Образ бўлиши учун қуйидаги шартлар бор: Жонлилик. Жонли қилиб тасвирланган нарса таъсирли бўлсагина, образли бўлади

3-
Режа:
1. Образ ва образлилик.
2. Бадиий асарнинг таркибий қисмлари.
3. Композиция
Образлилик - жонли манзаралар ёрдамида ҳаётни таъсирли қилиб тасвирлашдир.
Образлилик - жонли манзаралар ёрдамида ҳаётни таъсирли қилиб тасвирлашдир.

Образ бўлиши учун қуйидаги шартлар бор:

1. Жонлилик. Жонли қилиб тасвирланган нарса таъсирли бўлсагина, образли бўлади.

2. Жонли қилиб тасвирланган нарсага ёзувчининг орзу-армонлари қўшилсагина янада таъсирли бўлади.

3. Нарса ва ҳодисалар маълум бир мақсад билан тасвирланиши керак.

Образни қуйидаги типларга ажратиш мумкин:

Образни қуйидаги типларга ажратиш мумкин:

1. Инсон образи.

2. Нарса ва предметлар образи.

3. Табиат образи.

4. Сўз образи ёки образли сўзлар (Бу гапни эшитиб кампирнинг тарвузи қўлтиғидан тушиб кетди.)

Образнинг ижодий методга кўра турлари
1. Мифологик образ. Булар илоҳийлаштирилган образлар бўлиб, энг қадимги асарларда учрайди. Бундай инсонлар ғайриинсоний қудратга эга бўлади. "Авесто" ва "Шоҳнома
2.Романтик образ. Булар идеаллаштирилган образлар бўлиб, яхшилик билан ёмонлик мужассамлашган булади. Масалан, Фарҳод ва Шириндаги Мехинбону, Лермонтовнинг "Демон" поэмасидаги Демон ва х.к.
3.Реалистик образ. Реал ҳаётдаги одамлар синф, гуруҳларнинг хусусятини ўзида жамланган булади. Масалан, "Қутлуғ қон" даги Мирзакаримбой ва Йўлчи.
4.Ҳаёлий фантастик образлар. (Тарихда
5. Афсонавий образлар. Тарихий заминда халқ томонидан тўқилган образлар: Гўрўғли, Алпомиш.
6.Рамзий образлар. Ғ.Ғуломнинг Тонг яқин, тонг яқин оппоқ тонг яқин дейиш билан яхши кунлар келишига ишора киляпти.
7. Хажвий-сатирик образлар. Масалан, С.Аҳмаднинг "Уфқ" трилогиясидаги Иноят оқсокол.
8. Муболағали образлар. Булар б
Масалан: А.Қодирийнинг Калвак Махсум
9. Гротескли образлар ақлга сиғмайдиган даражада тасвирланади.Гуливер образи. У лилипутларни чўнтагига солиб қўяди.
10. Мажозий (аллегорик) образлар - тушунчалар, хайвонлар предметлар инсон ўрнида келиб, инсонни тасвирдайди. Бундай образлар масалларда бўлади.

КОМПОЗИЦИЯ ЭЛЕМЕНТЛАРИ:

КОМПОЗИЦИЯ ЭЛЕМЕНТЛАРИ:

- сюжет элементларининг тартиби;

- қолиплаш;

- қистирма ҳикоялар;

- чекинишлар. Чекинишларда муаллиф сюжетдан четга чиқиб, тасвирланаётган воқеа ва қаҳрамонларга муносабат билдиради;

- образларнинг жойлашиши;

- қаҳрамонларнинг диалог, монологлари, ўз туйғуларини ифода этишларининг ўрни, ички монологлар;

- портрет характеристикаси. Портретда қаҳрамонлар ташқи қиёфасигина эмас, уларнинг ички дунёсидаги ўзгаришлар ҳам мужассамланади.

- пейзаж ва муҳит характеристикаси.