O ‘zbekiston respublikasioliy va 0 ‘rta maxsus t a ’lim vazirligi nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika im V er siteti

2.3. 
KURS ISHI MAVZUSI YUZASIDAN ILMIY-NAZARIY
XULOSALAR CHIQARISH VA ULARNIUMUMLASHTIRISH
Talaba kurs ishi mavzusida ko'tarilgan nazariy muammoni daliliy misollar 
yordamida ilmiy asoslashi va umumlashma xulosalar chiqarishi lozim bo'ladi. Talaba 
nazariy xulosalarini dalillash uchun asosiy hollarda badiiy, publitsistik uslub, zarur 
o'rinlarda so'zlashuv nutqi materiallaridan tanlab olingan misollarga murojaat qiladi.
15

---

Bunday misollar to ‘g‘ri va o'rinli tanlanishi, mavzuning mohiyatiga muvofíq kelishi 
hamda talabaning ilmiy xulosalarini ilmiy asoslashga xizmat qilishi darkor.
Talabaning kurs ishi rejasida ko'tarilgan nazariy muammoni toiaqonli ochib 
berishi, umumlashma ilmiy xulosalar chiqarishi tanlagan tadqiq usuliga ham bogiiq. 
Kurs ishida sistem-struktur tilshunoslikning tavsiflash, qiyoslash, zidlash, bevosita 
ishtirokchilarga ajratish, transformasiyalash, modellashtirish kabi eng ilg'or tahlil 
usullaridan foydalanish maqsadga muvofiq. Til hodisalarining bunday tadqiq usullari 
yordamida tahlil etilishi o'ranilayotgan obyektining bevosita kuzatishda berilmagan 
yashirin xususiyatlarini aniqlash hamda u haqida to 'g 'ri umumlashma ilmiy xulosalar 
chiqarishga imkon beradi.
Talaba mavzuga oid nazariy xulosalami umumlashtirish jarayonida koiarilgan 
muammo yuzasidan o‘z shaxsiy qarashlarini ham ifoda etishi lozim boiadi. B a’zan 
talabaning kuzatishlari asosida chiqargan shaxsiy xulosalari mavjud ilmiy 
manbalardagi nazariy xulosalarga mos kelmasligi mumkin. Bunday holatda talaba o ‘z 
ilmiy qarashlarini to'plagan daliliy misollari asosida to ‘g‘ri asoslay olsa, kurs 
ishining ilmiy-nazariy qimmati yanada oshadi.
Talaba kurs ishi mavzusida ko'tarilgan muammo yuzasidan to ‘g ‘ri nazariy 
xulosalar chiqarishi uchun mavzuga aloqador barcha ilmiy manbalami chuqur 
o ‘rganishi, ulami qiyosiy tahlil qilishi lozim. Shundan so ‘ng u umumlashma 
xulosalar chiqarishi va to'plagan daliliy misollari asosida rejadagi masalalami yoritib 
berishi lozim boiadi.