O zbekiiton fayi a L l I lari 4illiy jamiyaii nashkiyol



Download 10,33 Mb.
Pdf ko'rish
bet181/412
Sana12.09.2021
Hajmi10,33 Mb.
#172143
1   ...   177   178   179   180   181   182   183   184   ...   412
Bog'liq
Inson falsafasi. Choriyev A

sifatida  o'qitilgan.

2  Qarang:  S a ’diy  Sheroziy■  G uliston,  Toshkent.  1968;  Sa’diy.  B o‘ston.  Toshkent, 

1960.

188


Sa’diy  Sheroziy  insonning  barkamolligidan  dalolat  beruvchi 

alomatlardan  biri  ehson  deb  tushunadi.  Uning  fikriga  muvofiq, 

insondagi  ehson  yetim-esirlami  o‘z  panohiga  olishda,  ulaiga  turli 

iltifotlar  ko‘rsatishda,  boshqalarning  xayrli  ishlariga  hamdam-u 

hamdard  bo‘lishda,  rizq-ro‘zini  o‘zi  topishga  qodir  bo‘lmagan 

nochor  va  notavonlarga  moddiy  va  ma’naviy  yordam  ko‘rsatishda 

o‘z  ifodasini  topadi.  Lekin  sherozlik  shoir  ehsonni  moddiy  omil- 

lar  bilan  baholamaslikni  maslahat  beradi.  Shuningdek,  qilingan 

ehsonga  oz  bo‘lsada  minnat  aralashsa,  u  o‘z  qadr-qimmatini 

yo‘qotadi‘,  deydi.  Chunki  minnat  bilan  qilingan  ehson  turgan 

gapki,  halol  insonga  tatimaydi.  Birovning  zarda  bilan  bergan 

ne’matini  tanovul  qilgandan  ko‘ra,  ochdan  o‘lish,  o‘shanday 

boldan  ko‘ra,  do‘zaxdan  zaqqum  daraxti  mevasini  yeyish  afzal- 

roqdir.


Sa’diy  Sheroziyning  fikriga  ko‘ra,  inson  barkamolligidan 

dalolat  beruvchi  alomatlardan  yana  biri  —  do‘st-u  birodarlik 

tuyg‘usidir.  D o‘st-u  birodarlik  tuyg‘usining  holati,  darajasi,  in­

sonning  boshiga  biron  kulfat  tushganda  ko‘rsatilgan  sadoqatda 

yaqqol  namoyon  bo‘ladi.  Lekin  har  bir  inson  kundalik  amaliy 

faoliyatida  chinakam  do‘st-u  birodarlik  bilan  soxta  do‘st-u  biro- 

darlikni  farqlay  bilishi  darkor.

Sa’diy  Sheroziy  insonning  insoniy  fazilatlarini  shakllanishida 

ijtimoiy  muhitning  roli,  ayniqsa,  davlatni  boshqarib  turgan  pod- 

shohlarning  odilligi,  boshqaruvning  insof  va  diyonatga  asoslan- 

ganligi,  vaziru  amaldorlarning  ijtimoiy  adolat  prinsiplariga sado- 

qati  muhim  ahamiyatga  ega  ekanligini  qayta-qayta  ta’kidlaydi. 

Chunonchi,  shoiming  «Bo‘ston»  asarida  podshoh  va  uning  adolatli 

ishlari  tahlil  qilingan  bo‘lsa,  «Guliston»  asarida  mamlakatni 

boshqarishda  insof-u  diyonatni  qaror  toptirish,  uning  ijtimoiy- 

iqtisodiy  rivojlanishini  ta’minlashda,  jamiyatni  boshqarib  turgan 

amaldorlarning  hissasi  katta  ekanligini  alohida  ta’kidlaydi.  Xuddi 

shuning  uchun  ham,  davlatni  boshqarib  turgan  podshoh  insof-u 

diyonatli  rahbarni  noinsof  rahbardan  ajrata  bilishi,  ayniqsa,  rost 

gapni  aytuvchi,  sadoqatli,  sofdil  vazir  bilan  fitna  qo‘zg‘atuvchi




Download 10,33 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   177   178   179   180   181   182   183   184   ...   412




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish