O zbek isto n respublikasi sog liqni saqlash

Oxirgi miya
Oxirgi 
miya 
(telencephalon) 
oldingi 
miya 
pufagining 
takomillashuvidan hosil b o iib , miya qattiq pardasining bosh miya 
o‘rog‘i uni ikki yarim pallaga ajratadi. Bosh miya yarim pallasi bosh 
miyaning eng tez o ‘sadigan qismidir. Homilada bosh miya yarim 
pallasi asta-sekin о ‘sib, miyaning qolgan qismlarini xuddi plashga 
o ‘xshab o ‘rab oladi.
Homila hayotining ikkinchi oyi oxiri va uchinchi oyi boshida 
bosh miya yarim pallasining yon yuzasida chuqurcha paydo bo'ladi. 
Bu yer keyinchalik orolchaga aylanib ketadi. Bosh miyaning boshqa 
qismlari o ‘sib orolchaning ustini yopadi va to‘rt oylikda yon egat 
paydo bo'ladi. To‘rt oydan keyin birlamchi egatlar paydo b o ia
boshlaydi. Dastlab tepa-ensa va pix egatlari, so‘ng qadoq tana, 
dengiz oti egati va yonlama egatlar paydo b o iad i.
Oltinchi oyda markaziy egat, 7-8-oylarda esa qolgan ikkilamchi 
egatlar paydo b o iib , bosh miyada odamga xos relyef hosil b o iad i.
255

---

Bola tug‘ilishidan aw a l (306-rasm) va hayotning birinchi haftalarida
uchlamchi egatlar paydo bo‘ladi.
306-rasm.
9 oylik homilaning bosh miyasini ustki lateral
yuzasi. Chap tomondan ko‘rinishi: 
1
-su lcu s lateralis; 
2
-su lcu s centralis;
3-gyrus postcentralis; 4-su lcu s postcentralis; 5-lobus parietalis; 
6
-lob u s occi­
pitalis; 
7-cerebellum; 
8
- medulla oblongata; 
9-pons; 10-lobus temporalis;
11-sulcus temporalis superior; 12-pars triangularis; 13-pars opercularis; 14—lo­
bus frontalis.
Keyingi davrlarda bosh m iya yarim pallasining yuzasi yangi 
egatlaming paydo b o ‘lishi va bor egatlam ing chuqurlashuvi hisobiga 
o'zgaradi.
Bosh m iya yarim pallasining ayrim b o ‘laklari ontogenezda bir 
xil o'sm aydi. Eng yosh hisoblangan peshona b o ‘lagi boshqalarga 
nisbatan tez o ‘sadi va hajmi jihatidan p o ‘stloq um umiy yuzasining 
29%ini tashkil qiladi. Katta yoshdagi odamlarda peshona bo ‘lagi 
og'irligi 450 g, tepa b o ‘lagi 251 g, chakka va ensa b o ‘laklari 
birgalikda 383 g ni tashkil qiladi.
Har bir bosh m iyaning yarim pallasi quyidagi qismlardan iborat:
1.Plashch