O zbek isto n respublikasi sog liqni saqlash

(n. petrosus 
profundus) 
ajralib 
chiqib yirtiq teshik orqali ponasimon suyakning 
qanotsimon kanaliga boradi. Bu yerda u katta 
toshsimon nerv bilan qo‘shilib qanotsimon nay
5 
nervini 
(n. canalis pterygoidei) 
hosil qiladi va 
qanot-tanglay tugunida tugaydi. Undan simpatik 
tolalar yuqori jag ‘ nervi tolalari tarkibida tarqalib 
og‘iz, burun bo‘shlig‘i shilliq pardasi bezlari, ko‘z yoshi bezi, pastki 
qovoq konyunktivasi va yuz terisi qon tomirlarini innervatsiya 
qiladi. Ko‘z arteriyasi atrofida chigal hosil qilib kirgan nervning 
tolalari kiprikli tugun orqali o‘tib kalta kiprikli nervlar tarkibida
358

---

ko‘z olmasi qon tomirlarini va qorachiqni kengaytiruvchi mushakni 
innervatsiya qiladi.
Kalla ichida uning tarmoqlari ichki uyqu arteriyasi tarmoqlari 
bo ‘ у lab tarqaladi.
3.Tashqi uyqu nervlari 
(nn. carotici externi) 
2-3 ta b o iib , tashqi 
uyqu arteriyasi atrofida chigal hosil qilib, uning tarmoqlari bo‘ylab 
tarqaladi. Uning tarmoqlari boshning qon tomirlari, bezlari va 
silliq mushak to‘qimalami innervatsiya qiladi. Ichki va tashqi uyqu 
chigallari qo‘shilib, umumiy uyqu arteriyasi chigalini hosil qiladi.
4.Bo‘yinturuq nervi 
(n. jugularis) 
ichki bo‘yinturuq venasi 
bo‘ylab ko‘tariladi. Bo‘yinturuq teshigi sohasida uning tarmoqlari 
adashgan nervning ustki va pastki tugunlariga, til-halqum nervining 
pastki tuguni va til osti nerviga qo‘shiladi. Buning natijasida simpatik 
tolalar IX, X v a XII juft bosh miya nervlari tarkibida a’zolar va qon 
tomirlarga tarqaladi.
5.Hiqildoq-halqum tarmoqlari 
(rr. laryngopharygei) 
hiqildoq- 
halqum chigalini hosil qiladi. Uning tarmoqlari hiqildoq va halqum- 
ning qon tomirlari va shilliq pardasini simpatik innervatsiya qiladi.
6
.Yurakka yo‘naluvchi ustki bo‘yin nervi