O zbek isto n respublikasi sog liqni saqlash

(nervus motorius) 
orqa miyaning 
oldingi shoxi va bosh miya nervlarining harakatlantiruvchi o‘zakla- 
rida joylashgan harakatlantiruvchi hujayralaming o ‘siqlaridan iborat.
302

---

Sezuvchi nervlar 
(nervus sensorius) 
bosh miya nervlarining 
sezuvchi tugunlari va orqa miya tugunida joylashgan hujayra 
o ‘siqlaridan tashkil topgan. Odam organizmidagi ko‘pchilik nervlar 
aralash 
(n. mixtus) 
bo‘lib, sezuvchi va harakatlantiruvchi tolalardan 
iborat. Avtonom nervlar va tolalar orqa miyaning yon shoxlari va bosh 
miyaning avtonom o ‘zaklarida joylashgan hujayra o‘siqlaridan iborat.
Orqa miya nervlari
Orqa miya nervi 
(nn. spinalis) 
orqa miyadan chiquvchi ikki 
ildizdan hosil bo ‘lgan nerv poyalaridan iborat (324-rasm). Ular juft 
bo‘lib, metamer joylashgan. Odamda 31 juft orqa miya nervlari 
bo ‘lib, ular 8 ta bo‘yin, 12 ta ko‘krak, 5 ta bel, 5 ta dum g‘aza va 1 ta 
dum nervlariga bo ‘linadi.
Orqa miya nervlari aralash bo ‘lib, tarkibida sezuvchi - afferent va 
harakatlantiruvchi - efferent tolalari bo ‘ladi. Orqa miya nervlarining 
orqa ildizi (sezuvchi) 
(radix posterior) 
orqa miya tugunida 
joylashgan soxta unipolar hujayralaming markaziy o‘siqlaridan 
iborat. Oldingi ildizi (harakatlantiruvchi) 
(radix anterior) 
orqa 
miyaning oldingi shoxi hujayralarining aksonlaridan iborat.
324-rasm. Orqa miya nervlarining hosil bo‘Iishi: 
l-radix poste­
rior; 2 - ganglion spinale; 3-radix anterior; 4-ramus communicans albus; 5-ramus
communicans greseus; 6-ramus anterior; 7-ramus posterior; 8-substantia alba;
9-substantia grisea.
303

---

Oldingi va orqa ildizlar o ‘zaro qo‘shilib, orqa miya nervining 
poyasini