O zbek isto n respublikasi sog liqni saqlash

7-pia mater encephali; 
8
-a . et
v. menengea media; 9-sinus
sagitalisinferior; 
1 0
-sinus sagitta
lis superior; 
1 1
-v. emissaria; 
9
12-foveolae granulares; 13-a.
temporales superficialis; 14—v. temporales superficialis.
283

---

4.Ko‘ruv nervi kesishmasi sohasidagi havsa 
(cisterna chias-
matica) 
ko‘ruv nervi kesishmasi oldida joylashgan.
To‘r parda osti bo‘shlig‘i lateral teshiklar orqali IV qorincha bilan 
qo‘shiladi.
Bosh miya qattiq pardasiga yaqin joylarda to ‘r parda venoz 
sinuslarga botib kiruvchi to ‘r pardaning mayda donachali hosilalari 
(granulations arachnoideae) 
hosil qiladi. Bu hosilalar miya 
suyuqligi bosimini tekislab turishda va suyuqlikni vena bo ‘shliqlariga 
o ‘tkazib berishda katta ahamiyatga ega.
Bosh miyaning yumshoq pardasi 
(pia mater encephali)
miyaning tashqi yuzasiga zich yopishib, ular orasidagi barcha yoriq 
va egatlarga kiradi.
U bo‘sh biriktiruvchi to‘qimadan iborat bo ‘lib, qon tomirlarga boy. 
B a’zi sohalarda bosh miyaning yumshoq pardasi miya qorinchalari 
b o ‘shlig‘iga kirib, orqa miya suyuqligi ishlab chiqaruvchi qon tomir 
chigallarini hosil qiladi.
Yangi tug‘ilgan va yosh bolalarda qattiq parda o ‘siqlari yaxshi 
taraqqiy etmagan, bosh miyaning o ‘rog‘i yupqa va tiniq, b a’zi 
joylarda to‘rga o ‘xshagan bo‘ladi. Miyacha chodiri juda yupqa 
bo‘lsa ham unga nisbatan yaxshi rivojlangan. Ikki yoshli bolada 
miya qattiq pardasi o ‘siqlari qalinlashadi va tuzilish jihatidan 
kattalarnikiga o ‘xshash b o ‘ladi. Vena bo ‘shliqlari nisbatan keng 
va ulaming devori yupqa, ustki o ‘qsimon sinus ko‘r teshik orqali 
burun bo‘shlig‘i venalari bilan bog‘langan. To‘r pardaning mayda 
donachali hosilalari bola bosh suyagi liqildoqlari suyaklanib 
bo‘lganidan keyin, bola hayotining uchinchi yilida paydo bo ‘ladi. 
Ular bola 10 yoshga yetganida yaxshi takomillashgan bo ‘lib, 
kattalarda soni 300 ga yetadi.
To‘rsimon parda ostidagi bo‘shliq yangi tug‘ilgan chaqaloqda 
uncha katta b o ‘lmay, hajmi 20 sm3 bo ‘ladi.
Bosh miyaning qattiq pardasini qon bilan ta ’minlashda quyidagi 
arteriyalar ishtirok etadi (316-rasm):
284

---