O z b e k is t o n r es p u b L i k a s I o liy


T arbiyada  insonparvarlik  va  dem okratiya  qoidasi



Download 4,55 Mb.
Pdf ko'rish
bet83/158
Sana11.01.2022
Hajmi4,55 Mb.
#351125
1   ...   79   80   81   82   83   84   85   86   ...   158
Bog'liq
hjacki 2119 pedagogika

T arbiyada  insonparvarlik  va  dem okratiya  qoidasi
Um um iy  ta ’lim  maktablariga  yangi  pedagogik  tafakkur  egasi, 
o ‘z  ishining  ustasi  boMgan  o ‘qituvchilar  zarur.
0 ‘qituvchining  bilim  saviyasi,  m a ’naviyati  jam iyatni  harakatga 
keltiruvchi,  taraqqiyotga  eltuvchi  omillardan  biridir.  0 ‘qituvchi 
yurish-turishi,  xatti-harakati,  kiyinishi,  muomalasi  bilan  o ‘quvchi 
qalbiga  kirishi,  uni  ezgulik  sari  y o ‘naltirishi  kerak.
Maktabda  ruhiy  xizmatdan  foydalanish  bolalar  kayfiyatini, 
qiziqishini,  intilishini  va  qobiliyatlarini  aniqlash,  ta ’lim-tarbiya 
jarayoniga  ijodiy  yondashishga  imkon  beradi.
Yoshlarni  insoniy  fazilatlar  ruhida  tarbiyalashda  muqaddas 
kitob  « Q u r’oni  karim»,  «Hadis»i  sharifdan  foydalanish  juda 
muhim.  M ahmud  Q oshg ‘ariyning  «Devonu  lug‘atit  turk»,  Y usu f 
Xos  Hojibning  «Qobusnoma»,  Ahmad  Yassaviyning  «Hikmatlar»i, 
S a ’diy  Sheroziyning «Guliston  va B o ‘ston»,  Abdurahmon Jomiyning 
«Bahoriston»,  Alisher  Navoiyning  shoh  asarlari,  hikmatlari  muhim 
tarbiyaviy  ahamiyat  kasb  etadi.
Shunday 
ekan 
maktabda 
o ‘quvchilarga  gumanitar-ijtimoiy 
fanlardan  taMim  berishda  tarbiyaga  k o ‘proq  e ’tibor  berish  lozim. 
Ayniqsa, hozirgi sharoitda 0 ‘zbekiston tarixi,adabiyoti,m adaniyati va 
boshqalarni  o'qitish jarayonida  bevosita  tarbiyaga  oid  boMgan  milliy 
m a ’naviyatga,  milliy  ruh,  urf-odat  va  shuningdek  umumbashariy 
qadriyatlarga  alohida  e ’tibor  berish  zarur.
121


0 ‘qituvchi  o ‘quvchining  qalbiga y o ‘l  topa  olishi  uchun  bilimi  va 
ishi  bilangina emas,  ayni  paytda odob-axloq,  madaniyati,  rostgo‘ylik 
va  shirinsuxanligi  bilan  ham  nam una  b o ‘lishi  lozim.  Shundagina 
o ‘qituvchi  va  o ‘quvchi  o ‘rtasida  haqiqiy  d o ‘stona  m unosabat  qaror 
topadi.
Tarbiyani d e m o k r a ti y a la s h - b u m a ’muriy ehtiyoj vaqiziqishlardan 
shaxsning  ehtiyoj  va  qiziqishlarini  yuqori  q o ‘yish,  demakdir.  Bu 
tarbiyachi  va  tarbiyalanuvchi  o ‘rtasida  o ‘zaro  ishonch,  hamkorlik 
asosida  pedagogik  munosabatlar  mohiyatini  o ‘zgartirish  demakdir. 
Bu  tarbiya  ishiga  jam oatchilikni  ja lb   qilish,  uning  rivojlanishiga 
jam o a t  omilini  kiritish  demakdir.
Pedagog  bolalar  fikriga  e ’tibor  qilishi,  ularga  mehribonlarcha 
m unosabatda  b o ‘lishi  lozim.  M aktab  osoyishtalik,  insonga  mehr- 
m uhabbat  beshigi  b o ‘lishi  lozim.
0 ‘qituvchi  o ‘quvchiga,  a w a lg id e k ,  tarbiya  obyekti  emas,  xuddi 
o ‘zi  kabi  subyekt  deb  qarashi  kerak.  Y a ’ni  o ‘quvchiga  faqat  mening 
bu y rug ‘imni bajaruvchi emas,  balki  mening o ‘zim  bilan teng huquqli, 
birga  ishlovchi,  hamkorlik  qiluvchi  shaxs  deb  qarashi  kerak.
Bola  butun  qalbini  darsga  b a g ‘ishlasa,  uni  o g ‘ir  ahvolga  solib 
q o ‘ygan  boMamiz,  u  faqat  o ‘quvchigina  emas,  avvalo,  rang-barang 
qiziqishlar,  ehtiyojlar,  intilishlarga  ega  b o ‘lgan  insondir.
Tarbiyaviy  faoliyatni  demokratiyalash  va  insonparvarlashtirish 
uning  mohiyati  va  m azm unini  qayta  tafakkur  etishni  k o ‘zda  tutadi, 
shaxsning  rivojlanish  va  o ‘zligini  anglash  huquqini  ta ’minlaydi.

Download 4,55 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   79   80   81   82   83   84   85   86   ...   158




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish