O yakubjonov, S. Tursunov, J. Muqimov

Andijon-4 
navi A ndijon don va du k k ak li ekinlar ilmiy tekshirish 
instituti va K rasno d ar qishloq x o ‘jalik ilmiy tekshirish instituti bilan 
ham korlikda Yugtina navidan qayta tanlash yo‘li bilan yaratilgan.
M ualliflar T o ia n o v R., Djalalov Т., Teshaboyev S., Timofeev V.B., 
D u d k a L .F ., K a ftu n e n k o V .Y a ., F ilo b o k V .A ., B e sp a lo v a L .A ., 
K udryashova I.N.
2 0 0 4 -y ild a n A n d ijo n , S u rx o n d a ry o , F a r g ‘o n a v ilo y a tla rin in g
sug‘oriladigan yerlarida kuzda ekish uchun davlat ro ‘yxatiga kiritilgan.
Biologik kuzgi. Etritrosperm um tu r xiliga mansub.
B oshog'i naysim on, o ‘rtach a uzunlikda, oq rangli. Boshoq qipig‘i 
tuxumsimon cho‘ziq, kam tomirlangan. Tishchasi o ‘rtacha, o ‘tkir. Yelkasi 
o ‘rta c h a k a tta lik d a , t o ‘g‘ri. C hoki aniq emas. Q iltiqlari oq, tarq o q , 
tishchali, o 'rta c h a d a g ‘al. D o n i qizil, tuxum sim on c h o 'z iq o 'rta c h a
yiriklikda, donning pastki qismi tukli, ariqchasi sayoz. 1000 ta donining 
vazni 38,4-42,6 g.
N av o ‘rtapishar. Y otib qolishga va to'kilishga bardoshli (5,0 ball), 
qishga chidamli.
0 ‘sish davri 0 ‘zbekistonning janubiy viloyatlarida 189 kun, qolgan 
viloyatlarida 204-217 kun.
0 ‘rtacha don hosildorligi 2000-2004-sinov yillari 27,5,0-69,1 sentner. 
Y uqori don hosili Andijon viloyati O ltinko‘1 nav sinash shoxobchasida 
72,4 sentnerni tashkil etdi.
N av qishloq xo ‘jalik kasalliklari va hasharotlariga chidamli. Ob-havo 
noqulay kelgan yillari sariq zang bilan o ‘rtacha 30% gacha zararlanishi 
m um kin.
N avning texnologik va non yopish sifati qoniqarli darajada 2,0 -3,0 
ball. Oqsil m iqdori 11,9%, kleykovina 22-28,0%, ID K 85-95 yed.

---

Grekum 439. 
0 ‘zbekiston donchilik ilmiy tekshirish instituti («D on 
ilmiy ishlab chiqarish birlashm asi»)da G rekum 646 x Bezostaya kuzgi 
bug‘doy navlarini chatishtirish yo ‘li bilan yaratilgan.
Mualliflar: Beknazarov N.B., M amirov N.M ., K atkova R.O ., Amanov 
A.A., Pokrovskiy N.V.
1983-yildan Jizzax, Q ashqadaryo, Sam arqand, Sirdaryo, T oshkent 
v ilo y a tla rin in g la lm ik o r y e rla rid a kuzgi ekish m u d d a tid a d a v la t 
ro ‘yxatiga kiritilgan.
G re k u m tu r x iliga m an su b . D u v a ra k , b io lo g ik kuzgi. B o sh o g ‘i 
urchuqsimon, uzunligi va zichligi o ‘rtacha, boshoq qipig‘i tuxumsimon 
cho‘ziq, keng, kam qismi tomirlangan. Boshoqning ostki qismdagi tishchasi 
qisqa, o ‘rta qismi uzun, yuqori qismi 10-15 mm gacha. Choki juda aniq. 
Qiltig‘i kaltaroq, yarim tarqoq, boshoq uzunligicha yarim tarqoq, dag‘al. 
D oni tuxum sim on cho‘ziq, sayoz ariqchali. 1000 ta donining vazni 33,5 
dan 34,9 g gacha. 0 ‘rta ertapishar. 0 ‘sish davri (1996-2000) 145-175 
kungacha (erta bahorda t o i a unib chiqqanda). Qurg‘oqchilikka bardoshli 
(5,0 ball). Yotib qolish va to ‘kilishga chidamli (5,0 ball).
Jizzax viloyati G ‘allaorol lalmikor g‘allachilik nav sinash shoxobchasi 
m a ’lum otiga k o ‘ra, 1996-2000-yillari lalmikor yerlarda toza shudgor va 
bug‘doydan keyin ekilganda hosildorlik gektaridan 14,2-11,0 sentnerni 
tashkil etdi. Q ashqadaryo viloyati Q am ashi nav sinash shoxobchasida 
esa toza sh u d g o rg a b u g ‘d oy d an keyin ek ilganda 1996-2000-yillarda 
o ‘tkazilgan sinovlarda o ‘rtacha hosildorlik gektaridan 20,6-18,4 sentnerni 
tashkil etdi.
Qishloq x o ‘jalik kasalliklari va h asharotlari bilan kuchsiz darajada 
zararlanadi. Sariq zang bilan zararlanish darajasi 10,0 % gacha.
N avning texnologik sifati yom on emas: oqsil m iqdori (protein) 14,0 
% , xom kleykovina 26,0 %, un chiqishi 70,4 %. N avning n o n yopish 
bahosi o ‘rtachadan yaxshigacha (3,8-4,2 ball).