О. Р. Райимбердиева бухгалтерия ҳисоби, ИҚтисодий таҳлил ва аудит

Ялпи маҳсулот
– маълум давр ичида ишлаб чиқаришнинг тўлиқ ҳажмини қиймат 
ўлчовларида ифодалайдиган кўрсаткичдир. У ҳисобот давридаги тайёр маҳсулотни ва 
тугалланмаган ишлаб чиқариш ҳажмини ўз ичига олади. 
Баҳо
қийматнинг пулдаги ифодасидир. Унинг асосини у ёки бу маҳсулотни тайёрлаш 
билан боғлиқ ижтимоий зарурий меҳнат ташкил этади. Бозор иқтисодиёти муносабатларига 
ўтишдан аввал саноат молларига белгиланадиган баҳонинг уч тури мавжуд эди: 

корхона улгуржи баҳоси; 

саноат улгуржи баҳоси; 

чакана нарх. 
Бозор иқтисодиёти шароитида нарх турлари кўпаяди: улгуржи, чакана нархлардан 
ташқари яна ички, халқаро нархлар пайдо бўлди. 
Ички нарх
деганда товарларга давлат 
ичкарисида белгиланган нарх, 
ҳалқаро нарх
деганда эса товарларга халқаро бозорда 
белгиланган нарх тушунилади. 
Булардан ташқари, амалдаги бир неча хил нархлар ҳақида гапириш мумкин. Масалан, 
эркин нарх, давлат томонидан белгиланган нарх, шартномавий нарх ва ҳ.з. 
 
Назорат саволлари: 
1. 
Тайёр маҳсулот деб нимага айтилади? 
2.
Тайёр маҳсулот таркибига нималар киради? 
3.
Тайёр маҳсулот қандай ўлчов бирликларида ҳисобга олинади? 
4. 
Баҳо нима?
 
2-асосий савол бўйича дарс мақсади: 
Талабаларда тайёр маҳсулотларнинг омборда ва 
Счётнинг кредитида бўлинмалар билан турли муомалалар бўйича мажбуриятларнинг 
суммаси, моддий бойликлар, пул маблағлари ва бошқа харажатларни ҳисобга олувчи 
счётларнинг корреспонденцияси орқали акс эттирилади. 
6110-«Алоҳида балансга ажратилган бўлинмаларга тўланадиган счёт (тўлов)лар счёти 
бўйича аналитик ҳисоб ҳар бир бўлинма ва улар билан амалга оширилган муомалаларнинг 
турлари бўйича олиб борилади. 
Ушбу жорий даврда тўлов муддати узайтирилган ва вақтинча қарзлар сифатида 
келгусида тўланадиган жорий мажбуриятлар қўйидаги счётларда ҳисобга олинади: 
-
6210-«Муддати узайтирилган даромадлар»; 
-
6220-«Мукофот кўринишидаги муддати узайтирилган даромадлар»; 
-
6230-«Бошқа муддати узайтирилган даромадлар» 
-
6240-«Солиқлар 
ва 
мажбурий 
тўловлар 
бўйича 
муддати 
узайтирилган 
мажбуриятлар»; 
-
6290-«Бошқа кечиктирилган мажбуриятлар».