O‘. Qo’ldoshev, F. Bakiyev

it is known
(ma’lum 
bo’lishicha), 
it is believed
(ishonishlaricha), 
it is expected
(umid qilishlaricha), 
it is alleged
(isbotlanishicha), 
it is understood
(tushunishlaricha), 
it is considered
(o’ylashlaricha) deb 
boshlanuvchi ergashgan qo’shma gaplarni tarkibida infinitivli nominative bo’lgan soda gaplar bilan 
almashtirish mumkin: 
It is said that Henry eats ten eggs a day (ergashgan qo’shma gap). Aytishlaricha 
Henry bir kunda 10ta tuxum yeydi ekan. Henry is said to eat ten eggs a day. (sodda gap). Henrini bir 
kunda 10ta tuxum yeydi deyishadi.
2.
Gapning kesimi tarkibida 
likely
(ehtimol), 
unlikely
(ehtimoldan uzoq), 
certain
(shubhasiz), 
sure
(aniq) sifatlari bo’lganda ulardan keyin 
infinitiv
li nominative ishlatiladi: 
They are likely to come 
soon. (It is likely that they will come soon). Aftidan ular tezda kelishadi. The goods are unlikely to arrive. 
Tovarlarning yetib kelishi amri mahol. He is sure to return soon. U albatta tezda qaytib keladi.
G E R U N D 
1.
Gerund fe’lning otlik va fe’llik xususiyatiga ega bo’lgan shaklidir. Gerundda infinitivga 
qaraganda otlik xususiyati ko’proq. Gapda Gerund quyidagi vazifalarda keladi.
a) Ega vazifasida: 
Reading is useful. O’qish foydalidir.
b) Ot-kesim tarkibida: My 
hobby is dancing. Mening sevimli mashg’ulotim raqsga tushish
.
c) fe’l kesim tarkibida: 
He finished reading it. U uni o’qishni tugatdi.
d) vositasiz to’ldiruvchi: 
I remember reading it. Men uni o’qiganimni eslayman.
e) I am fond of reading. Men o’qishni yaxshi ko’raman. 
 
2.
Gerund quyidagi zamon va nisbat shakllariga ega: 
 
Active
Passive 
Simple 
Perfect 
Reading – o’qish 
Having read – o’qib bo’lish 
Being read – o’qitilish 
Having been read – o’qitilib 
bo’lish 
I enjoy reading. Men o’qishdan rohatlanaman. 
I enjoy having read. O’qib bo’lishdan rohatlanaman. 
I enjoy being read. Men o’qitilishdan rohatlanaman.
I enjoy having been read. Men o’qitilib bo’lishdan rohatlanaman.
3.
Gerund bilan ifodalangan ish-harakat gapning egasiga tegishli bo’lsa Active Gerund 
ishlatiladi: 
He likes inviting his friends to his house. U do’stlarini uyga taklif qilishni yaxshi ko’radi. Agar 
Gerund orqali ifodalangan ish-harakat kimdir tomonidan bajarilayotgan bo’lsa Passive gerund 
ishlatiladi: He likes being invited by his friends. U do’stlari tomonidan taklif qilinishni yoqtiradi.
4.
Gapning kesimidagi ish-harakat bilan bir paytda va kelasi zamonda sodir bo’ladigan ish-
harakatni ifodalash uchun Simple Gerund ishlatiladi: 
I am surprised at watching this film. Men bu 
filmni tomosha qilib ajablanayabman. We think of going there in the summer. Biz u yerga yozda 
borishni o’ylayabmiz.