O. M. Yoriyev Buxoro davlat universiteti umumiy kimyo

+ 
S N 1 
+
[Ar N 2]+0 S 0 3H + : 0 - H ------------------►
 
A r - O - H
►Ar-OH
I 
-N,; -O SO
3
H 
I 
-H+
H 
H
Fenollar arildiazoniy gidrosulfatlari va tetraftorboratlaridan
olinadi. 
Arildiazoniy 
galogenidlaridan 
olinganda 
e s a ,
q o ‘sh im ch a 
m ahsulotlar sifatida arilgalogenidlar ham hosil
b o‘ladi.
2. Arildiazoniy xloridlariga natriy yoki kaliy yodidini ta ‘sir
ettirilganda, arilyodidlar hosil bladi. Bu reaksiya aromatik
yadroga yodni kiritishning qulay usuli blib, erkin radikalli
m exan izm d a boradi:
[ A r - N = N]+C1" +K+J'— - — ►
 A r - N = N-+J-
-KCl 
J-
n
2
Ar-+J----------- ►ArJ
3. D iazoguruhning xlor, brom, CN, N 0 2, SC N v a b o sh q a
guruhlarga alm ashinishi katalizatorlar - bir valentli m is tuzlari
ishtirokida boradi. ( Z an d m eyer reaksiyasi, 1 8 8 4 - y.):
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

[ArN2]+Cl'
Cu2Cl2 , Д
KBr (Cu2Br2),A
-► A r - B r + N , + KCl
KCN[Cu2(CN)2],A
-► A r - C N + N , + KCl
KSCN (CuSCN), Д
KSH,A
■*
Ar — SCN + N , + KCl
-► Ar - S H + N , + KCl
N a N 0 2,(C uN 02),A
-► Ar — NO, + N, + NaCl
Bu reaksiyalar m is kukuni katalizatorligida ham boradi
(G atterm an reaksiyasi).
4. 
Arildiazoniy tuzlariga HBF4 yoki N aB F4 ta ‘sir ettirilganda