O. M. Yoriyev Buxoro davlat universiteti umumiy kimyo

(C6H5)3 C — X ч---------►
(С6Н5)з c ~ : + x +
Markaziy uglerod atomidagi toq elektron (ionlarda zaryad)
ning uchta benzol halqasi 
л
 - elektron tizimi bilan tutashish
hosil qilib, delokallanishi bu erkin radikal va ionlarni barqaror
boiishiga olib keladi:
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Trifenilxlormetanning benzoldagi eritmasiga C
0 2
 yoki N
2
 at-
mosferasida kumush, rux yoki simob ta‘sir ettirilganda sariq
rangli trifenilmetil erkin radikali va uning rangsiz dimeri ara-
lashmasi hosil bo‘ladi:
80° C
2 (C 6H5)3 C - Cl+2Ag -----------►
(C6H5)3 C* « = * d im e r
-2 AgCl
1 9 0 0
 -yilda trifenilmetil radikalining hosil bo‘lganligini isbot-
lagan Gomberg dimerni geksafeniletan tuzilishiga ega deb hi-
sobladi:
2 (CeH,), C • 
j = t
 (C6HS)3 C------ C (C6H5)3
Keyingi tadqiqotlar (Lankamp, 
1 9 6 8
 - y., Gutri, 
1 9 6 9
 - y.)
dimerni 
1
 -difenilmetilen-
4
-trifenilmetiltsiklogeksadien-
2 ,5
 tuzi-
lishiga ega ekanligini krsatdi:
(СбН5)3 C ч /
\
2 (C6H5)3 C • « = ±
н
Ҳ
___ ^ C (СбН5)2
Hozirgacha sintez qilinmagan geksafeniletan individual
birikma sifatida mavjud bla olmasligi aniqlandi.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Trifenilmetil radikali kislorod bilan reaksiyaga kirishganda
rangsiz trifenilmetil peroksidi, natriy bilan qizil g‘isht rangli nat-
riy trifenilmetilidi, yod bilan esa trifenilyodmetan hosil bo‘ladi: