O kzbekiston respubl1kasi oliy ya cprta m axsus ta’lim vazirligi

Gidrotexnik inshootlar ekspluatatsiyasi
Eng javobgarlik davrbu suvni ko‘paygan davri, suv toshqini davri hi- 
soblanadi. Shuning uchun ham suv inshootlari hamma vaqt ta’mirlanib 
turilishi lozim. Hamma vaqt qo‘shimcha materiallar, kerakli qurol-asla- 
halari boMishi kerak. Suv kiradigan joyda o'lchov lineykasi o'rnatiladi va 
javobgar shaxs, navbatchi ishchi belgilanadi.
Gidrotexnik inshootlar liar yili joriy ta’mirlanadi, har 10 yilda bir 
marotaba kapital remont qilinadi. Dambalar otkoslari ta’mirlanadi, 
balchiqlashgan joylar ko‘miladi, hovuz tubidagi chuqurliklar, suv 
to'planib turadigan joylar tuproq bilan to'ldirilib tekislanadi. Yuksak 
suv o'simliklari yig'ib olinadi. Ayniqsa, yuksak suv o'simliklari 2—3 
marotaba urib olinadi. Agarda hovuz o'stiruvchi bo‘lsa, hovuzda amur 
boqilsa, unda yuksak o‘simliklarini o'rib olish shart emas. Oq amur- 
ning o'zi hovuzning meliorativ holatini yaxshilaydi.
Nasoslar va energiya bilan ta’minlanishi
Agarda hovuzlarda suv o‘z oqirni bilan chiqmasa unda maxsus na- 
soslardan foydalaniladi. Nasoslar statsionar bo'ladi. Nasoslar elektr 
quvvati bilan va dizelli bo'ladi (13-jadval).
68

---

13-jadval
Nasos va dvigatel parametrlari
Nasos markalari
Quvvati
m3/soat
lmin.
oborot
Massa kg
kVt
4 PZU—2 4 NF— nasosi bilan
180
1450
-
-
8 K—18a
200
1450
160
-
S—245 dizel bilan va elektrodvigatcl
120
1500
1000
-
S—200 elektrodvigateldan
120
1500
560
6-7
S—374 elektrodvigateldan
24
1410
95
1,0
19-rasm. CTstiruvchi hovuzlardan segoletkalarni yig'ish uchun maxsus mosla- 
malar yoki baliqtutgich (рыбоуловитель).
Hovuz baliqchilik xo‘jaligini loyihalashtirish va qurilishida quyidagi 
baliq boqish biologik normalardan foydalaniladi (14-jadval).
14-jadval