Кегельбан – кегли (боулинг) ўйини ўйнала-
диган жой.
7
нарса ºабул ºилинмайди. ²ай, майли,
бошºа ердан излаб кўрай-чи.
Кичкинтой ¼арбий авенюларнинг би-
ридан чиººанда, ярим тунга яºинлашиб
ºолганди. Дўконларнинг кўпи аллаºачон
ёпилган, очиºларида іам шафтоли іаºида
о¼из очиши билан хахолаб юборай де-
йишди.
Ахир, ºаердадир, баланд деворлар
ортида, меімонхонада келинчак кутиб
ўтирибди. Наіот, унга ўрта вазн тоифа-
сидаги чемпион шафтоли топиб келтирол-
маса? Наіот, у суюклисини сариº ёки
пуштиранг ширин мева билан севинти-
риш учун фасллар, об-іаво тўсиºларини
іатлаб ўтолмаса?
Олдинда ер юзидаги тўкин іаётнинг
барча бўёºлари билан жилоланиб турган
ёру¼ пешойна кўринди. Аммо Кичкин-
той ичкарида чироº ўчганини пайºамай
ºолди. У кучи борича югуриб, дўкон
эшигини ºулфлаётган мева сотувчисини
ºувиб етди.
– Шафтоли борми? – сўради у дадил-
лик билан.
– ªизиºмисиз, сэр! Икки-уч іафтадан
кейин бўлади, ундан ваºтли эмас. ²озир
бутун шаіардан іам излаб тополмайсиз.
Агар бирор ерда бир неча дона бўлса
8
іам улар иссиºхонаники, айнан ºаердан
излаш кераклигини іам айтолмайман. То-
пилса іам пулларини ºаёººа ºўйишни
билмайдиган бойваччалар турадиган энг
ºиммат меімонхоналардан бирида топи-
лади. Мана, агар маъºул бўлса, мазали
пўртахолларни таклиф ºилишим мумкин,
бугун пароходда бир партия келтирилди.
Кейинги муюлишга етгач, Кичкинтой
бир зум ўйланиб ºолди, кейин ºорон¼у
тор кўчага бурилиб, эшиги олдида яшил
фонарь ёниб турган уй томон юрди.
– Капитан шу ердами? – сўради у нав-
батчи полициячи сержантдан.
Шу пайт капитаннинг ўзи навбатчи-
нинг орºасидан лоп этиб чиºди.
– Омонмисиз, Кичкинтой! – капитан
ºарши олди боксчини. – Мен сизларни
тўй саёіатидамисизлар деб ўйлабман.
– Кеча келдим. Энди мен Нью-Йорк
шаірининг доимий фуºаросиман. ²атто
муниципал фаолият билан шу¼уллансам
керак. Айтинг-чи, капитан, бугун тун-
да Денвер Дикнинг идорасини босишни
хоілармидингиз?
– ªўлга тушди-ку! – деди капитан
мўйлабини бураб. – Денверни икки ой
аввал тўхтатишганди.
9
– Тўппа-тў¼ри, – капитаннинг фикри-
га ºўшилди Кичкинтой. – Икки ой ол-
дин Рафферти уни ªирº Учинчи кўчадан
сиºиб чиºарганди. Энди эса у сизнинг
участкангизга ўрнашиб олибди. ²озир
уникида іар ºачонгига ºараганда кат-
та ўйин кетяпти. Денвер билан алоіида
іисоб-китобим бор. Хоіласангиз, унинг
олдига олиб боришим мумкин.
– Менинг участкамда? – ўда¼айлади
капитан. – Бунга ишончингиз комилми,
Кичкинтой? Агар шундай бўлса, буни
сиз томондан катта хизмат деб биламан.
Нима, сизга пароль маълумми? У ерга
ºандай ºилиб кирамиз?
– Эшикни бузиб, – деди Кичкинтой. –
Эшикка темир ºоплаб улгуришганича йўº.
Ўзингиз билан ўн киши олволинг. У ер-
нинг эшиги мен учун берк. Денвер мени
тинчитмоºчи бўлди. Ўйлаяптики, ўтган
сафар мен уни тутиб бердим. Ваіоланки,
у адашяпти. Лекин сиз шошилинг, капи-
тан. Ваºтлироº уйга ºайтишим керак.
Ўн даºиºа ўтар-ўтмас капитан ва унинг
итоаткорлари йўлбошчилари ортидан кун-
дузи ўнлаб обрўли фирмалар ўз ишлари-
ни битирадиган, кўринишидан бутунлай
камтарона бинонинг ºорон¼у подъездига
кириб кетишарди.
10
– Учинчи ºават, йўлакнинг охирида, –
аста шивирлади Кичкинтой. – Мен ол-
динда бораман.
Болта билан ºуролланган икки бар-
васта йигит Кичкинтой кўрсатган эшик
олдига туришди.
– Ичкарида жимжитлик, шекилли, –
шубіаланди капитан. – Адашмаганингизга
ишончингиз комилми ўзи, Кичкинтой?
– Бузинглар эшикни, – жавоб ўрнига
буйруº берди Кичкинтой. – Агар адашган
бўлсам, ўзим жавоб бераман.
Болталар тасир-тусур билан іимоясиз
эшикка урила бошлади. Эшик ёри¼идан
ёру¼лик тушди. Эшик а¼дарилиши билан
ºуршов иштирокчилари револьверларини
шайлаб, ичкарига бостириб киришди.
Кенг зал ¼арблик хўжайиннинг дидига
мос шовºин-суронга тўла эди. Бир неча
столда ўйин кетарди. Залдаги элликтача
ишºибозлар нима ºилиб бўлса-да, поли-
ция ºўлидан ºочиб ºутулиш учун чиºиш
йўлагига ёпирилишди. Полиция таёºлари
ишга тушди. Бироº ўйинчиларнинг кўпи
ºочишга улгурди.
Бу кеча Денвер Дик ºиморхонада
ўзининг алоіида иштироки билан илти-
фот кўрсатди. У сон жиіатидан устун
бўлса-да, ºуршов иштирокчиларини ян-
11
чиб ташлашига ишониб, чаºирилмаган
меімонларга биринчи бўлиб ташланди.
Лекин Кичкинтойга кўзи тушган заіоти,
ортиº іеч ким ва іеч нарсани ўйламай
ºўйди. Улкан о¼ир спортчидай шавº би-
лан кўринишидан анча нозикроº душма-
нига отилди, иккаласи іам бир-бирига
чирмашганча зинадан пастга думалаб кет-
ди. Иккинчи ºават майдонидагина улар
ажралишиб, оёººа туришгач, йигирма
минг долларлик молни йўºотиш хавф со-
либ турган икки юз ºадоº о¼ирликдаги
кучли іаяжондаги іаваскор уни ºучо¼ида
куч билан ºисиб тураркан, чорасиз
ºолган Кичкинтой ўзининг профессионал
маіоратини ишга солди.
Раºибини бир ёºли ºилгач, Кичкин-
той юºорига отилди ва ºиморхона залига
югуриб ўтиб, дарвоза билан ажратилган
кичикроº хонада пайдо бўлди.
Бу ерда омад рицарларини тўйдиролади
деб іисобланадиган ºимматбаіо чинни-
ларда тансиº таомлар билан тўлдирилган
узун стол турарди. Столнинг ташºи кўри-
ниши ¼арбий штатлардан бирининг пой-
тахтидан келган жентльменнинг нозик ди-
дини эслатиб турарди.
Полгача осилиб турган оппоº дастур-
хон тагидан ºирº бешинчи ўлчамдаги лок-
12
ланган штиблет
1
чиºиб турарди. Кичкин-
той унга ёпишди ва чироº ёру¼ида фрак
іамда оº бўйинбо¼даги негр-официантнинг
юзи пайдо бўлди.
– Тур ўрнингдан! – буйруº берди
Кичкинтой. – Сен шу «емхона»да иш-
лайсанми?
– ²а, сэр, ишлардим. Наіот, бизни
яна ºўлга туширишган бўлса?
– Шунаºароº. Энди жавоб бер: бу
ерда, сенда шафтоли борми? Агар йўº
бўлса, менинг іисобимга нокаут ёзилади.
– Ўйин бошланганда менда уч дўжна
2
шафтоли бор эди, сэр. Аммо жентль-
менлар битта іам ºолдирмай іаммасини
паººос туширишди. Балки сара ва янги
пўртахол ейишни маъºул кўрарсиз, сэр?
– ²аммаёºни остин-устун ºил! – ºатъий
буюрди Кичкинтой. – Лекин ºўлимда
шафтоли бўлсин. Агар бугун яна ким-
дир менга пўртахолдан о¼из очса, уриб
ўлдираман.
Денвер Дикнинг сахийлиги билан тўл-
дирилган столдаги синчков тинтув тасоди-
фан ºимор шинавандаларининг мазахўрак
о¼зидан ºутулиб ºолган ягона шафтолини
1
Эркаклар бо¼ичли ботинкаси.
2
Дўжна – дюжина, 12 дона.
13
топишга ёрдам берди. У шу заіоти Кич-
кинтойнинг чўнтагига тушди ва бизнинг
тиним билмас «фуражир»
1
имиз ўлжаси
билан ортига ºайтди. Кўчага чиººач, у
іатто капитаннинг одамлари асирларни
полиция фургонига тиºишаётган томонга
ºайрилиб іам ºарамасдан уйи томон тез-
тез одимлаб кетди.
Унинг кўнгли энди хотиржам тортган-
ди. Думалоº стол рицарлари гўзал хоним-
лари шарафига кўплаб хавф-хатарларни
бошларидан ўтказиб, ºаірамонликлар
кўрсатиб, Камелотга ана шундай тарзда
ºайтишарди. Уларга ўхшаб Кичкинтой іам
ўзининг суюклисидан буйруº олиб, удда-
сидан чиºди. Тў¼ри, иш фаºатгина бир
дона шафтолига бориб етди, бироº ярим
тунда, бунинг устига, февраль ºорлари
билан «кишанланган» шаіарда бу шафто-
ли ºаірамонлик билан ºўлга киритилма-
дими? Ахир, у шафтоли сўради, ахир, у
Кичкинтойнинг рафиºаси-ку; мана, шаф-
толи Кичкинтойнинг чўнтагида, тушириб
юбормаслик ва йўºотиб ºўймаслик учун
маікам ушлаб турган кафтида исиб ётибди.
Йўл-йўлакай Кичкинтой тунги дорихо-
нага кириб, кўзойнак ортидан савол на-
1
Фуражир – ем-хашак тайёрловчи.
14
зари билан тикилиб ºолган дорихоначига
шундай деди:
– ªулоº солинг, агар хизмат бўлмаса,
ºовур¼аларимни текшириб кўришингизни
хоілардим, бутунмикин? О¼айним билан
бироз тортишиб ºолиб, бир-икки ºа
ватли
зинапояларда іисоблашишимга тў¼ри кел-
ди.
Дорихоначи уни диººат билан текши-
риб кўрди.
– ªовур¼аларингизнинг іаммаси бу-
тун, – хулоса ºилди у. – Аммо мана-
ви ерингиз моматалоº бўлибди, афтидан,
сизни осмонўпар бинодан йиºилгансиз
деб айтиш мумкин, бир марта эмас, кам
деганда икки марта.
– Аіамияти йўº, – деди Кичкинтой. –
Мен сиздан фаºат кийим чўтка сўрайман.
Пуштиранг абажурли
1
чироºнинг ёру¼
нури остида келинчак Кичкинтойни кутиб
ўтирарди. Йўº, іали мўъжиза рўй бер-
гани йўº. Мана, нима истаётганини бир
о¼из сўз билан айтса бўлгани — бу арзи-
маган нарса бўла ºолсин: гулми, анорми,
ёки э, іа, шафтоли — эри тун ºўйнига
кириб, унинг истагини бажо келтиради.
1
Абажур – лампочка ºалпо¼и.
15
Даріаºиºат, мана, у суюклисининг
оромкурсисига эгилиб, ºўлига шафтоли
тутºазди.
– Ярамас кичкинтойим! – ошиºона
мин¼иллади келинчак. – Наіотки, шафто-
ли сўраган бўлсам? Мен жон деб пўр-
тахол еган бўлардим.
БАДАЛ
Камина ва ºария Мак бу ўйиндан
іар биримизга ºирº минг доллардан «ол-
тин тўла хумча»ларга эга бўлиб, аранг
ºутулиб яшириндик. Мен Макни «ºария»
деб атаганим билан у ºария эмасди. ªирº
бирда эди. Шундай бўлса-да, Мак кекса
чолдай кўринарди.
– Энди, – деди менга Мак, – югур-
югурлар мени чарчатди. Биз сен билан
сўнгги уч йил ичида анча-мунча пул ишла-
дик. Кел, андак дам олиб, кўнгилхушлик
ºиламиз.
– Айни муддао, – дедим. – Яхши-
си, ваºтинча подшолардай яшаб кўрамиз,
ºандай бўларкин? Хўш, нима ºиламиз:
Ниагара шаршараси бўйлаб саёіат ºила-
мизми ёки «фараон»
1
ўйнаймизми?
1
ªарта ўйини.
16
– Кўп йиллардан бери, – деди Мак, –
агар менда ортиºча пул бўлса, бирон ер-
дан икки хонали кулбаи вайрона сотиб
олиб, хитойлик ошпаз ёллайман ва битта
пайпо¼имни ечганча, Бокл
1
нинг «Цивили-
зация тарихи»ни ўºиб ўтираман, деб орзу
ºиламан.
– Хўш, – дедим, – сохта дабдабасиз
іам маза ºилиб яшаса бўлади. Пулни
яшириш учун бундан яхшироº «банк»ни
ўйлаб тополмайсан. Менга каккули соат
ва Сеп Уиннернинг «Банжо
2
чалишни
мустаºил ўрганиш учун ºўлланма»сини
олиб берсанг бўлгани — биз сен билан
шерикмиз.
Бир іафтадан сўнг Мак иккаламиз
Денвердан ўттиз милча узоºдаги Пиня
шаіарчасига келдик ва айни биз учун
керак бўлган икки хонали озода «кулба»
топдик. Шаіарча банкига бир «вагон»
пул ºўйиб, шаіарчанинг уч юз ºирº на-
фар аіолиси билан танишиб чиºдик. Хи-
той ошпазимизни, каккули соатни, Бокль
ва Сеп Уиннерни Денвердан олиб келдик.
Шундан кейин кулба худди ўз уйимизда-
гидек шинам іолатга келди.
1
Do'stlaringiz bilan baham: |