О. Д. Рахимов, О. М. Турғунов, Қ. О. Мустафаев

Узоқлашган аудиториялар.
Ушбу моделда информацион ва коммуникацион 
имкониятлардан кенг фойдаланилади. Битта ўқув муассасада бўлиб ўтган ўқув курслар 
видеоконференциялар, радиотрансляциялар ва телекомунакацион каналлар орқали 
синхрон телекўрсатувлар кўринишида бошқа аудиторияларга узатилади. Бу моделни 
аралашган модел билан фарқи шундаки, унда талабалар кундузги таълимда қатнашмайди.

---

9 
Бу моделга мисол қилиб АҚШнинг Висконсинг Университетидаги ва Хитойнинг 
марказий радио ва телевидение Университетидаги таълимни олиш мумкин. 
Лойиҳалар.
Ушбу модел давлат ёки илмий изланиш мақсадидаги дастурларни 
бажариш учун яратилади. Асосий иш масофавий таълим мутахассислари ва педагоглар 
тўпланган илмий-методик марказда бажарилади. Ушбу моделда яратилган курслар 
аҳолининг катта қисмига намойиш қилиниб, ўз вазифасини бажаргандан кейин 
тўхтатилади. Бу моделга мисол қилиб Африка, Осиё ва Лотин Америкасидаги 
ривожланмаган мамлакатларда қишлоқ хўжалиги, солиқлар ва экология ҳақида 
ўтказиладиган ҳар хил ўқув курсларини келтириш мумкин.
1.3.Масофавий таълим технологиялари таҳлили 
Масофавий ўқитишнинг педагогик технологиялари
– танланган ўқитиш 
концепциясига асосланган масофавий таълимнинг ўқув-тарбиявий жараёнини 
таъминловчи ўқитиш услублари мажмуасидир. 
Кейс-технология
–матнли, аудиовизуал ва мультимедиали (кейс) ўқув услубий 
материаллар мажмуаси қўлланиладиган масофавий ўқитиш услуби. 
ТВ-технология
–талабаларга ўқув-методик маълумотларни телевидение воситаси 
ёрдамида етказишга хизмат қилади ва ташқи алоқани ихтиёрий интерактив усуллардан 
бири билан ўрнатишга асосланади. 
Масофавий ўқитишнинг таълим тизимида бир-биридан фарқланувчи модел ва 
шакллари мавжуд бўлиб, улар қуйидаги қўлланиш шартлари билан фарқланади: 

• географик шартлар (масалан, мамлакат ҳудуди, марказдан узоқликда 
жойлашуви, иқлими); 

• мамлакатнинг ахборотлашуви ва компьютерлаштириш умумий даражаси; 

• коммуникация ва транспорт воситаларининг ривожланиш даражаси; 

• таълим жараёнида ахборот ва коммуникация технологиялари воситаларининг 
қўлланиш даражаси; 

• таълимда қўлланиладиган анъаналар; 

• масофавий ўқитиш тизими учун илмий- педагог кадрларнинг мавжудлиги ва 
уларнинг салоҳияти ва бошқалар. 
Масофавий таълимнинг асосий технологияларига қуйидагиларни киритиш мумкин: