O adim gi dunyo tarixi bo yicha xrestom atiya: tarix о ‘qituvchilari

Raqibni  о ‘ylama}>  mahv  elmoq  darkor,
Q aram ay  ja ro h a t  y o   charchog'iga,
U  y o   g  'aflatdami, y o  ‘Idami,  aslo 
Parvo  qilm a  ochlik  y o  chanqog ‘iga.
D ushm aningjon  hersin  azob-dahshatda,
Sen  о 'z  raqibingni  о ‘Idir,  albatla,
Bahona  ma 'zurga  sabab  bo
 ‘
lolm as
,
Raqibni  о 'ylamny  mahv  aylasung  bas.
U  o r-n o m u s  qalqonini  m in g   boMakka  boMib.  qoMiga  xanjarini 
ushlab,  u yqudagi 
j a n g c h ila r g a  
zaharli 
Monday  o v o z 
ch iq a rm a y
144

---

tashlanib,  zarb a  bera  boshladi.  U  a c h in m a y   rah m siz  ravishda  ularni 
chavaq lay verdi,  ja n g d a n   s o g ‘  q o lg a n la rn in g   h a m m a sin i  qirib  tashla- 
di.  OMayotgan  ja n g c h ila rn in g  
ingrashidan  u y g ‘onib  ketganlar 
esa 
d ushm anni 
k o 'r m a s d a n   x a v f   q ay o q d a n  
k elayotganini  bilm ay 
bir- 
birini  d ah sh at  ichida  oMdirib yuborishdi.
F aqat  o ‘sha  kuni  q a rorgohda  boMmagan  P a n d a v la rg in a   bu  halo- 
katdan  qutulib  qoldilar.
A sh v a tth a m a n   askarlarning  h a m m a sin i  chavaqlab,  q arorgohdagi 
chodirlarga  o ‘t q o ‘y d i-d a,  qan d ay   kelgan  boMsa, xud d i  shunday  shov- 
q i n s i z o ‘zini  qorongMlikka  u r d i.lJ   oMayotgan  D u r o ‘d h o 'n a n in g  oldiga 
shoshilib  keldi,  ustiga  engashib,  ta sh v ish lan ib   s o ‘radi:
-   Ey  sherdil  inson,  gapimni  eshityapsanm i?  A g ar  jo n in g   chiq- 
magan  b o ‘lsa,  seni  xursand  qiladigan  gaplarimni  eshit.  D ushm anning 
ham m a q o ‘shinlarini  o ‘z q o ‘lim  bilarf  qirib  tashladim . Tiriklardan  faqat 
aka-uka  P andavlar  bilan  Krishna,  bizdan  esa  m en  bilan  yana  ikkita 
mard  jan g ch i  qoldi, xolos.  O sm o n d a  m en in g  otamni,  shu ja n g d a   shahid 
boMganlarni  k o ‘rganingda  ular uchun  m en  qasos  olganim ni  aytib  q o ‘y. 
Shuni  bilki,  ey  shahanshoh,  sen  uchun  ham   qasos oldim.
D u r o ‘d h o ‘na  oxirgi  kuchini  t o ‘plab  turib  dedi:
-  Q o ‘sh in im d a n   birorta  ham ja n g c h i  q ilo lm a g a n   ishni  sen  qilding. 
Yaxshi  qol.  Endi  m en  tinchgina  oMaman.
U m rin in g   o x irig a c h a   yaxshilik  va  h a q iq at  yoMiga  tu sh a  o lm a g a n  
bu  podsho  s o ‘zlarni  aytib  jo n   berdi.
D o n is h m a n d   Yudhishthira  o ‘z  q o ‘s h in in in g   halokatini  eshitgach, 
shunday  dedi:
-  A jabo,  k o ‘pincha  y e n g ilg a n la r  g ‘olib  chiqadi,  y e n g g a n la r  esa 
magMub  boMishadi.  K echasi  h a m m a   ja n g c h ila r   bizning  ay b im iz  
bilan  halok  boMishdi.  Biz  qarorgohni  tash lab   ketm asligim iz  lozim 
edi.  C hin d an   ham   biz  o keandan  s u z i b k e l i b ,   d aryoga  c h o 'k ib   ketgan 
k em ag a  o 'x s h a y m iz . 
BoMar  ish  boMibdi,  endi  g ‘am  ch e k ish n in g  
Ibydasi  y o ‘q.  Biz  en d ilik d a  m am lakatni  y o m o n lik d a n   butunlay  xalos 
qilish  h a m d a   xalq  farovonligi  haqida  o ‘y la s h im iz   kerak.
S h u n d a y   deb,  bu  a doiatparvar  p o d sh o   ukalari  bilan  k o ‘r  p o d sh o  
D hritarashtraning  p o y ta x tig a   qarab  j o 'n a d i .
Janglar qissasi.  Mahabhorala yoki  Bharata avlodlari jangnomasi.  T.  1988. 
N4-146  betlcir
145

---