O adim gi dunyo tarixi bo yicha xrestom atiya: tarix о ‘qituvchilari

G erod ot.  M assagetlar.
215.  M assag etlar  skiflardek  kiyinib,  ularga  o ‘x sh a b   hayot  kechi- 
raditar.  U lar  otda  va  piyoda  safda  ham   j a n g   qiladilar.  U lard a  odat- 
da  kam on,  nayza  va  ja n g o v a r   c h o 'q m o r l a r   bor.  Lekin  nayzalar,  ka- 
mon  o ‘qlari  va ja n g o v a r   c h o ‘q m o rla rn in g   metall  q ism larini  m isdan 
yasaydilar.  bosh  kiyim lari,  k a m a r  va  b e lb o g 4 a rn i  tilla  bilan  bezaydilar. 
Shuningdek,  otlarga  ham  ko'k rak lik -  sifatida  m is  sovutlarni  yopadilar. 
Uzangi, y u g a n  va bezaklarni oltin  bilan ziynatlaydilar. T em ir va ku m u sh  
ularning  ku n d alik   hayotida  y o 'q ,   chu n k i  bu  m etallar  bu  m am la k a td a  
uinum an  uchram aydi.  O ltin  va  m is  u  y e rd a   m o ‘l-k o ‘l.
216...  U lar  odam   hayoti  uchun  [hech  qanday]  ch eg ara  belgi- 
lamaydilar.  A g a r   ulardan  k im d ir j u d a   kek sa y o s h g a c h a  yash asa,  barcha 
qarindoshlari  qariyani  q u rbonlik  keltiradilar,  g o ‘shtini  esa  boshqa 
q urbonlikka  keltirilgan  jo n liq la r   bilan  birga  p ishiradilar  va  yeydilar. 
Shunday  o ‘ lish  -   ular  uchun  eng  u l u g ‘v o r   lazzat,  m arh am at.  B iron 
kasallik  bilan  vafot  etganlarni  yem aydilar,  lekin  yerga  dafn  qiladilar. 
Shu  bilan  birga  vafot  etganlarni  y o sh i  b o ‘y ic h a   qu rb o n lik k a  keltirish 
m um kin,  b o ‘lmasa  baxtsizlik  hisoblanadi.  M a ssa g e tla r don  ekm aydilar, 
lekin ch o rv ach ilik  va  baliq ovi  bilan y a s h a y d ila r (A ra k s d ary o sid a baliq 
favqulodda  m o ‘l-k o ‘l)  h am d a  sut  ichadilar.  U lar  s i g ‘inadigan  y a g o n a  
xudo  bu  -   quy o sh .  Ular  q u y o sh g a   otlarni  q u rb o n lik k a   keltiradilar,  bu 
qurbonlikni en g  t e z k o r x u d o g a   d u n y o d a g i eng tez c h o p a d ig a n  jo n iv o rn i 
qurbonlikka  keltirish  kerak  d e y a   izohladilar.
Историки Античности.  Г ipodom.  История.  Там  nepmrii.  М.  Издатель­
ство Правда . 1989.  стр  119-120.