O. A. H u s in o V patologik fiziologiyadan amaliyot darslari uchun


Mavzuni o g ‘zaki muhokama qilish. Amaliy ishlarni mustaqil



Download 11,17 Mb.
Pdf ko'rish
bet57/219
Sana29.04.2022
Hajmi11,17 Mb.
#593222
1   ...   53   54   55   56   57   58   59   60   ...   219
Bog'liq
Patol.-fiziol.-amal.-darsl.-uchun-qoll.-Husinov-O.A.-2008-y.

Mavzuni o g ‘zaki muhokama qilish. Amaliy ishlarni mustaqil
bajarish va amaliy ko‘nikmalarni o ‘zlashtirish
Quyidagi ishlar bajariladi:
1) qu yon va s ic h q o n la rg a g ip o g lik e m ik kom a c h a q ir is h va
keyinchalik tajribaviy (eksperimental) terapiya о ‘tkazish (ко 'rgazmali
tajriba);
2) kalamushda alloksanli diabet nusxasini yaratish.
Talaba: 1) ek sp erim en tal h a y v o n lard a g ip o g lik em iy a ho latin i 
chaqirish: g ipog lik em ik kom a ko‘rsa tilish id a uning ham m a paydo 
bo‘lish belgilari, rivojlanish mexanizmi va oqibatlarini o'rganish; 2) 
hay vonn i g ip o g lik e m ik h o latd an c h iq a ris h ; 3) a llo k sa n li d ia b e t 
nam oyon b o ‘lish belgilarini tavsiflash va bu patologiya rivojlanish 
mexanizmini bilishi kerak.
Tajriba (eksperiment) bayonnomasi va xulosalarni yozish
Talaba mustaqil ravishda quyon va sichqonlarda gipoglikemik koma 
m anzarasini kuzatish asosida bayonnoma tuzadi ham da kalam ushda 
alloksan yuborgandan keyin uning holatini aniqlaydi (term om etriya 
va n afas s o n in i sa n ash va b.). G ip o g lik e m ik kom a riv o jla n ish
m e x a n iz m la ri va ta jrib a v iy (e k s p e rim e n ta l) te ra p iy a m o h iy a ti,


sh u n in g d ek ta jrib a v iy (e k sp e rim e n ta l) alloksanli diabetd a m odda 
alm ashinuvi jarayonlari buzilishi to ‘g ‘risida xulosa qiladi.
Vaziyatli masalalarni yechish
1 -m a sa la .
T ajriba (e k sp e rim e n t)d a itda m e ’da o sti bezi olib 
tashlangan. O peratsiyadan keyin pankreatik insulin yetishm ovchiligi 
holati yuzaga kelgan: tana og‘irligi kamaygan (ishtaha yuqori bo‘lishiga 
q a ra m a s d a n ), ju d a k o ‘p m iq d o rd a d iu re z va ta s h n a lik , h a r xil 
infeksiyalarga m oyillik paydo b o ig a n . Laboratoriya tekshirishlarda 
qonda g lu k o za , x o le ste rin v a lip o p ro te in la rn in g yu q o ri m iq d o ri, 
um um iy oqsil, uning г - globulin fraksiyasi m iqdori kam ayganligi, 
siydikda glukoza m avjudligi aniqlangan.
1. Tajriba (eksperiment)da qaysi kasallik nusxasi yaratilgan?
2. Karbonsuvlar almashinuvi buzilishlari bilan b o g iiq simptomlarni 
k o ‘rsating.
3. Y o g ‘- l i p i d a lm a s h in u v i b u z ilis h i b e lg ila ri va u la rn in g
m exanizm larini ifodalang.
4. Oqsil almashinuvi buzilishlari va ulaming oqibatlarini ko‘rsating.
2 -m asala.
Itda m e’da osti bezi olib tashlangandan keyin qandli 
diabetning og ‘ir shakli rivojlangan.
1. A gar bu hayvonda gipofiz o lib tashlansa, uning holati qanday 
va nim a uchun o ‘zgaradi?
2. Bu patologiyani birinchi b o i ib kim o ‘rgangan?
3-m asala.
Tajribaviy (eksperim ental) alloksanli diabetli quyonda 
qand bilan zo‘riqish sinam asida qonda qand m iqdorining o ‘zgarishi 
o ‘rganilgan.
1. Hayvonda m e’yoriy qand egri chizig in in g qanday o ‘zgarishlari 
kuzatiladi?
2. A lloksanning patogen ta ’siri m exanizm i nimadan iborat?
4-m a sa la .
33 yoshli S. ism li b em orga «tez yordam » shifokori 
chaqirilgan. Bem orning ahvoli o g ‘ir, hushi xiralashgan, vaqti-vaqti 
bilan to n ik talvasa yuzaga keladi. Terini ter qoplagan. K o‘z olm asi 
tonusi o ‘rtacha. AB - 80/40 mm. sim . ust.ga teng, puls tezlashgan, 
ipsimon. Bemor qarindoshlarining aytishicha, u bir necha yil davomida 
qandli diabet bilan kasallangan. K eyingi vaqtlarda bem or insulinga 
nisbatan yuqori sezgirlik seza boshlagan, bu ochlik sezgisi, q o i la r
q a ltira s h i, te rla sh in su lin n in g k ic h ik m iqdori y u b o rilg a n d a asab 
q o ‘z g ‘a lu v c h a n lig in in g o sh ish i k o ‘rin is h id a n am o y o n b o ‘lgan. 
In s u lin n in g n a v b a td a g i in y e k s iy a sid a n oz v aq t o ‘tg an d a n k eyin


bemorda kollaps rivojlangan. Shifokor bem orga glukozaning 40 % li 
eritmasidan 20 ml, 1 % li adrenalin eritmasidan 1 ml yuborgan. Undan 
so‘ng bem om ing holati m e’yorlashgan.
1. Bemorda kollaps rivojlanishining m exanizm i nimadan iborat?
2. Tiklovchi terapiya mexanizmini tushuntiring.
3. Insulin qaysi birliklarda m iqdorlanadi? Insulin birligi sifatida 
nima qabul qilingan?
4. Kim insulinni kashf qilishga sazovor b o ig an ?
5-m asala.
17 yoshli E. ism li bem or ishtahaning yuqoriligidan va 
kuchli chanqashdan shikoyat qilgan. Nahorda qonda qand miqdori 16 
m m ol/l. O vqat qabul qilgandan keyin uning m iqdori k o ‘paygan va 
ancha vaqt davomida yuqori miqdorda qolgan. Insulin yuborilishi qonda 
qand m iqdorini deyarli kamaytirmagan. K unlik diurez 41, siydikning 
solishtirma o g irlig i 1035. Siydikda qand aniqlangan.
1. Bemorda aniqlangan giperglikemiya patogenezi nimadan iborat?
2. In s u lin y u b o rg a n d a n k e y in q o n d a qand m iq d o rin in g
o ‘zgarm asligini qanday tushuntirish m umkin?
3. Poliuriya kelib chiqishini qanday tushuntirish mumkin?
6-m asala.
50 yoshli, M. ismli bem or shifoxonaga o g ‘ir ahvolda 
olib kelingan. Bem om i hushi y o ‘q, rangi oqargan. Teri quruq, k o ‘z 
olm alari yum shoq, nafas shovqinli, chuqur, chiqaradigan nafasidan 
atseton hidi keladi. AB - 80/40 mm sim. ust.ga teng, puls 1 daqiqada 
100 marta, kichik to iiq likk a ega. Tana harorati 36,1° C. Siydikda k o ‘p 
miqdorda keton tanachalari aniqlangan. Qon pH - 7,0. Bem om i olib 
kelgan odamning m a’lum qilishicha, u qandli diabet bilan kasallangan. 
Keyingi vaqtlarda ovqatlanish rejimini ko ‘p buzgan. Bundan bir necha 
kun oldin to k sikoinfeksiyani boshdan kech irgan . Insulin y u b o rish
tufayli bem om i og‘ir holatdan tezda qutqarishga erishilgan.
1. Bemorda atsidozning qaysi turi rivojlangan?
2. Ketonemiya rivojlanishi nim adan iborat?
3. D iabetik kom a ham m a vaqt ham keton tanachalari to 'p lan ish i 
bilan b o g iiq m i?

Download 11,17 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   53   54   55   56   57   58   59   60   ...   219




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish